تحلیل صور بیانی در شعر فرانوی اکسیر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

2 استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران (نویسندة مسئول).

3 استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

چکیده

در بررسی فرم شعر، یکی از موضوعاتی که باید مورد توجه قرار بگیرد، صور بیانی تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه است که در آفرینش شعر جایگاه خاصی دارند. شاعر با کوشش‌ها و تجربه‌های ذهنی خود، میان تصاویر مختلف، رابطۀ شباهت برقرار می‌کند و تشبیهات و استعاره‌های بدیعی می­آفریند؛ یا با استفاده از مجاز و کنایه از ظرفیت‌های واژگان در ایجاد معانی مجازی بهره می‌برد. در‌واقع صور خیال عنصری اساسی در شناخت شعر است که با بررسی آن می­توان به سبک شعری شاعر دست‌یافت. اکبر اکسیر نیز از شاعران جریان‌ساز معاصر است که در دهة هشتاد با معرفی «فرانو» به ادبیات فارسی، خود را به‌‌عنوان شاعری صاحب­سبک معرفی کرده است. اشعار او در قالب فرانو و با ساختاری متفاوت ارائه‌شده است و اکسیر بنا به اقتضای سخن، با دیدی متفاوت، نسبت به صور بیانی در شعر خود پرداخته است. در بعضی از اشعار از آن‌ها در معنای کلاسیک خود بهره ­برده است و در بعضی دیگر، به صورتی متفاوت­تر آن‌ها را آورده است. گاه، صور خیال، اساس شعر است و گاهی ضربة نهایی شاعر. در این مقاله درصددیم تا صور بیانی شعر اکسیر و نوع دید او را بررسی کنیم. ازآنجاکه این صور ساختار و فرم شعر اکسیر را تغییر داده و آن را به­روزتر کرده ‌است، به مطالعة آن پرداخته‌ایم. می­توان گفت که پیام شعر فرانو نوعی طنز انتقادی و دارای پیام­های اجتماعی است و صور بیانی آن نیز نو و برگرفته از روزگار شاعر و مسائل حیات روزمرة او و مردم روزگار اوست. جامعة آماری، اشعار اکسیر و روش پژوهش، کتابخانه‌ای و مطالعة مستقیم است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Analysis of Literary Devices in Eksir’s Poem ‘F’arano’

نویسندگان [English]

  • malek ghasemi 1
  • اسداللهی asadollahi 2
  • ramin moharami 3
1 PhD student in Persian language and literature, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran.
2 Professor, Department of Persian Language and Literature, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran (Corresponding Author).
3 Full Professor, Department of Persian Language and Literature, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran.
چکیده [English]

One of the subjects to be considered in the structure of poem is literary devices of simile, metaphor, imagery and irony all of which have a special position in creating poems. The poet makes similar connections amongst various images based on his own mental attempts and experiences in order to create innovative similes and metaphors; or he benefits from imagery and irony and word capacities to create figurative meanings. Literary devices are in fact, essential elements in poem recognition of which through studying, one can realize the poet’s style. Akbar Eksir is a noticeable contemporary poet who introduced himself as an innovative poet through his work ‘F’arano’ in the 2000s. His poems are presented through a different structure of F’arano and Eksir has a different perspective regarding literary devices based on speech conditions. He has benefitted from literary devices in its classical meaning and in some others, through a different approach; in some instances literary devices are the basis of the poems and in some others, the poet’s final stroke. In this study, we intend to investigate Eksir’s literary devices and his perspectives. We have studied them since these devices have changed structure and form of Eksir’s poem and have updated it. It can be concluded that the message of F’arano poem is a kind of critical satire and possesses social meaning and its literary devices are modern and derived from the poet’s era and his people’s daily life issues. The statistical population is Eksir’s poems and the research method is library research and direct studying.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poem
  • Eksir
  • Literary Devices
  • Simile
  • Metaphor
  1. کتابشناسی

    کتاب‌ها

    1. آقاحسینی، حسین و همتیان، محبوبه (1394)، نگاهی تحلیلی به علم بیان، تهران: سمت.
    2. اکسیر، اکبر (1395)، زنبورهای عسل دیابت گرفته‌اند! چاپ یازدهم، تهران: ابتکار نو.
    3. ..........، ......... (1396)، بفرمایید بنشینید صندلی عزیز، چاپ هفتم، تهران: انتشارات مروارید.
    4. براهنی، رضا (1371)، طلا در مس، چاپ اول، تهران: نویسنده.
    5. ...........، ....... (1391)، خطاب به پروانه‌ها و چرا من دیگر شاعر نیمایی نیستم، چاپ پنجم، تهران: مرکز.
    6. پیدا، نورالدین (1389)، بررسی جریان­های شعری دو دهة اخیر با تکیه بر فرانو، پایان‌نامة ارشد دانشگاه محقق اردبیلی. استاد راهنما: احسان شفیقی.
    7. شفیعی کدکنی، محمدرضا (1380)، موسیقی شعر، چاپ دوازدهم، تهران: آگه.
    8. ...........................، .................. (۱۳۹۳)، صور خیال در شعر فارسی، چاپ هفدهم، تهران: نشر آگه.
    9. ...........................، .................. (1391)، ادوار شعر فارسی، چاپ اول، تهران: سخن.
    10. شمیسا، سیروس (۱۳۸۵)، بیان، تهران: میترا.
    11. ...............، ........... (1386)، بیان و معانی، تهران: میترا.
    12. علوی مقدم، محمد؛ اشرف زاده، رضا، (۱۳۷۹)، معانی و بیان، تهران: سمت.
    13. کزازی، میرجلال الدین (1370)، بیان، چاپ دوم، تهران: مرکز.
    14. والری، پل (1394)، دربارۀ شعر، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

     

    مقاله‌ها

    1. 1. اکسیر، اکبر (1385)، «فرانو رود وحشی شعر امروز»، فصل‌نامة اشراق، شمارۀ3.
    2. شفیقی، احسان (1384)، «فرانو، گردنة حیرانی شعر امروز»، اردبیل: مجلة بلم، شمارۀ 6 و 7.
    3. صفایی، علی و پاسخی، باهره (پاییز و زمستان 1395)، «بررسی مؤلفه‌های طنز در شعر فرانو با تأکید بر اشعار اکبر اکسیر»، نشریة زبان و ادب فارسی دانشگاه تبریز، دورة 69، شمارة 234، صص 99 تا 122.

     

    1. Barton / Hudson, )1997(, A Contemporary Guide to Literary Terms, Houghton Miffilin company, Boston, New York.