تقابل سنت و مدرنیسم در رمان‏های زویا پیرزاد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه. ایران (نویسندۀ مسئول).

2 دانش‌آموختۀ کارشناسی ارشد گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران.

چکیده

رابطۀ سنّت و مدرنیته از مسائل مهمی است که جامعۀ امروز با آن روبه‌رو است و به‌عنوان موضوع اجتماعی در ادبیات، به‌ویژه رمان بازتاب می‏یابد. زویا پیرزاد، یکی از نویسندگان زن ایرانی است که در آثار خود، به‌ویژه رمان‌های «چراغ‏ها را من خاموش می‏کنم» و «عادت می‏کنیم» به این رابطه توجه می‌کند. در این پژوهش، ابتدا تعاریف و شاخص‌های سنّت و مدرنیسم ارائه‌شده است و سپس به روش توصیفی-تحلیلی، شاخص‏های سنّت و مدرنیته، بازتاب شاخص‌ها و رویکرد زویا پیرزاد دربارۀ این دو پدیده در رمان‏های فوق، بررسی‌شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد، نویسنده با تکیه ‌بر قهرمانان زنی که به تصویر می‏کشد، تلاش کرده است، جامعه‏ای را نشان دهد که مدرنیته در آن موجب زوال سنّت می‏شود. حقوق اجتماعی و آزادی زنان، سبک زندگی مدرن، ازدواج، سبک زندگی، تنهایی انسان، عشق میان زن و مرد، به چالش کشیدن دیدگاه‏های سنّتی مردسالارانه، نمود عشق‏های ممنوعه، برتری زنان نسبت به مردان و تقابل میان شخصیت‌ها و نسل‏های سنّتی و مدرن ازجمله نمونه‏های تقابل سنّت و مدرنیسم در رمان‏های پیرزاد است؛ درعین‌حال در برخی موارد، جلوه‌های مدرنیسم مانند مصرف‌گرایی، تجمل‌گرایی و غرق شدن در زندگی شهری و روزمره، به باد انتقاد گرفته‌شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Tradition versus Modernism in Zoya Pirzad’s Novels

نویسندگان [English]

  • zahra lorestani 1
  • zahra jameh bozorg 2
1 Assistant Professor, Department of Persian Language and Literature, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah. Iran (responsible author).
2 Graduated from the Department of Persian Language and Literature, Kermanshah Branch, Islamic Azad University, Kermanshah, Iran.
چکیده [English]

One of the most prominent issues challenging today’s society is tradition versus modernity. It is considered as a social issue in literature, especially in novels. Zoya Pirzad is one of the Iranian women writers who has noticed this confrontation in her works, especially in her two novels; I Will Turn Off the Light and We will Get Used to It. This study has intended to firstly define tradition and modernism and their characteristics and then investigated the reflection of tradition and modernism regarding the two aforementioned novels by Zoya Pirzad through a descriptive-analytical approach. According to the results, the writer has attempted to illustrate a society in which modernity has caused the decline of tradition based on women heroines she has depicted. Instances of tradition versus modernity in Zoya Pirzad’s novels are: social rights and freedom of women, modern lifestyle, marriage, human loneliness, love between men and women, challenging patriarchal traditional perspectives, emerging forbidden love, women superiority to men, confrontation of characters and traditional or modern generations. Nevertheless in several instances, modernism attributes such as: consumerism, opulence and getting overinvolved in urban daily lives are criticized. 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tradition
  • Modernism
  • Contemporary Literature
  • Novel
  • Zoya Pirzad
  1. کتاب‌شناسی

    کتاب‌ها

    1. آزادارمکی، تقی (1380)، مدرنیته ایرانی، تهران: انتشارات اجتماع.
    2. احمدی، بابک (1374)، مدرنیته و اندیشه‏های انتقادی، تهران: نشر مرکز.

    3 افشارکهن، جواد (1383)، بازخوانی جامعه‌شناختی سنت‌گرایی و تجددطلبی در ایران بین دو انقلاب، تهران: انتشارات آوای نور.

    1. اولیایی‏نیا، مازیار (1384)، نگرشی تحلیلی بر ادبیات آمریکا، تهران: نشر میرسعیدی فراهانی.
    2. پیرزاد، زویا (1398)، عادت می‏کنیم، تهران: نشر مرکز.
    3. .......... ،....... (1380)، چراغ‏ها را من خاموش می‏کنم، تهران: نشر مرکز.
    4. جهانبگلو، رامین (1387)، زمانی برای انسانیت بشر، تهران: انتشارات نی.
    5. حسینی اسحق‏آبادی، فاطمه (1390)،«سنت و مدرنیته در رمان‏های احمد محمود»، پایان‏نامه، دانشگاه الزهراء.
    6. ریترز، جورج (1380)، نظریه‏های جامعه‏شناسی در دوران معاصر، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: نشر معاصر.
    7. زرین‏کوب، عبدالحسین (1378)، نقد ادبی، تهران: انتشارات امیرکبیر.
    8. قانع عزآبادی، مریم (1395)، «تصویر زن سنتی و مدرن در رمان‏های زویا پیرزاد و راضیه تجار»، پایان‏نامۀ کارشناسی ارشد، دانشگاه ولی‏عصر رفسنجان.
    9. 12. گیدنز، آنتونی (1387)، تجدد و تشخص، ترجمۀ ناصر موفقیان، تهران: انتشارات نی.
    10. مک‏ کوئیل، دنیس (1382)، درآمدی بر نظریه‏های ارتباطات جمعی، ترجمه پرویز اجلالی، تهران: نشر مرکز.
    11. موام، سامرست (1364)، دربارۀ رمان و داستان کوتاه، ترجمۀ کاوه دهقان، چاپ چهارم، تهران: شرکت سهامی کتاب‏های جیبی.
    12. هاسپرس، جان؛ اسکراتن، راجر (1379)، فلسفۀ هنر و زیبایی‌شناسی، یعقوب آزند، تهران: مؤسسۀ چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
    13. 16. هورشتیان، عطاء (1380)، مدرنیته، جهانی‌شدن ایران، تهران: انتشارات چاپخش.

    مقاله

    1. آزادارمکی، تقی؛ پرستش، شهرام (1383)، «ادبیات داستانی و سرنوشت جامعه‏شناسی در ایران»، نامه علوم اجتماعی، شمارۀ 11 (23).
    2. پورتقی‌میاندوآب، سولماز؛ تورج عقدایی (1400)، «نگاهی به فلسفۀ وجودی زن در دو رمان زویا پیرزاد»، دو فصل‌نامۀ شفای دل، سال 4، شمارۀ 7، صص 35-51.
    3. جان‌نثاری، زهرا (1392)، «چالش‏های سنت و مدرنیته در چند داستان کوتاه معاصر ایرانی»، پژوهش ادبیات معاصر جهان، دورۀ 17، شمارۀ 3، صص 141-156.
    4. حق‏شناس، علی‏محمد و دیگران (1383)، «زنان می‏توانند»، کتاب ماه ادبیات و فلسفه، شمارۀ 87 و 88، صص 24-37.
    5. عاملی ‌رضایی، مریم (1392)، «تحلیل تقابل سنت و مدرنیته در رمان اجتماعی پس از انقلاب اسلامی»، فصل‌نامۀ علمی پژوهشی پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ 25، صص 133-161.
    6. قاسم‏زاده، رضا؛ فرضی، حمیدرضا (1396)، «چالش سنت و مدرنیته در رمان اهل غرق منیرو روانی‏پور»، نشریۀ زبان و ادب فارسی، سال 70، شمارۀ مسلسل 235، صص 181-203.