نوستالوژی میهن‌دوستی در اشعار میرزاده عشقی با میقاتی طرابلسی و ساعاتی مصری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زبان و ادبیّات عربی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران. (نویسندۀ مسئول)

2 مدرس تمام وقت دانشگاه فرهنگیان.

4/jshd.2021.281503.1069

چکیده

در ایران و دیگر کشورهای عربی همواره شاعرانی بوده­اند که برای سربلندی و رهایی میهن کوشیده و شعرشان را در خدمت وطن قرار داده‌اند. درمیان این شاعران وطن‌دوست می‌توان به میرزادۀ عشقی، میقاتی طرابلسی، ساعاتی مصری اشاره کرد که برای روشن­ساختن افکار عمومی تلاش کرده و صدای وطن در برابر بیگانان و فساد دستگاه‌های دولتی شده‌اند. میرزادۀ عشقی شاعر و روزنامه‌نگار دوران مشروطیّت ایران نیز یک انقلابی پرشور و احساس بوده که از شعرش به عنوان سلاحی برنده جهت ابراز عقیده‌اش استفاده کرده و شعر، قلم و زبان خویش را در خدمت اهداف سیاسی و وطن قرار داده است. میقاتی و ساعاتی دو شاعر قرن نوزدهم میلادی بودند که وصف میهن در اشعار آنان نسبت به شاعران دیگر تجلّی بیشتری داشته است. این مقاله به شیوۀ توصیفی – تحلیلی و با بهره‌گیری از کتب و مقالات متعدّد در پی تحقّق دو هدف اساسی است: برشمردن ویژگی‌های مشترک در شعر این شاعران و بیان تفاوت­های شعری این سه شاعر از حیث سبک خیال و اندیشه در بیان عواطف میهن دوستانه. از یافته‌های این پژوهش می‌توان به پیدایش درون مایه­های مردمی از خلال وصف میهن، خیال‌پردازی نو و تفاوت این سه شاعر از جهت تصاویر شعری در توصیف میهن اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Patriotic Nostalgia in Mirzadeh Eshghi, Miqati Al Trablusi and Saati Al Mesri’s Poems

نویسندگان [English]

  • kataun fallahi 1
  • Zahra Mohajer noei 2
1 Assistant Professor in Arabic Language and Literature, Garmsar Branch, Islamic Azad University, Garmsar, Iran. (Corresponding Author)
2 Full time instructor at Farhangian University.
چکیده [English]

Among both Iranian and Arab countries, there have consistently been poets who have tried assiduously for their homeland’s glory and freedom and have dedicated their poems so as to liberate their nations. Amongst these patriotic poems, Mirzadeh Eshghi, Miqati Al Tranblusi and Saati Al Mesri can be mentioned. They have intended to enlighten general public’s thoughts and to be the voice of their nation against outsiders or corrupt governments. Mirzadeh Eshghi as one of the poets and journalists of the Constitutional Era in Iran, was a revolutionary who utilized his poems as a sharp weapon to express his perspectives and used his poems, writings as well as his language to serve political purposes of his homeland. Miqati and Saati were 19th century poets whose works are considered to reflect their homeland’s illustrations more than any other poets. This study has been done with a descriptive-analytical approach and has benefitted from various books and articles for two main goals: To find common grounds in these poets’ works and to explain their differences in terms of imaginative styles and thoughts and their expressing of patriotic emotions. The results show emergence of people’s spirit from homeland description, modern imagination and differences among the three poems regarding their homeland’s illustrations.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poem
  • Style
  • Imagination
  • homeland
  • Mirzadeh Eshghi
  • Miqati Al Trablusi
  • Saati Al Mesri

کتابشناسی

1- طه، عثمان، (1977م)، قرآن کریم، للعتبة الحسینیة المقدسة.
2- جبور، جبرائیل، (1959)، « ادبیّات معاصر عربی در لبنان»، مجله الدراسات الأدبیه، الجامعه اللبنانیه قسم اللغه الفارسیه و آدابها، العدد الأوّل، ص 36.
3- الخازن، ولیم، (بی تا)، الشعر و الوطنیه فی لبنان و البلاد العربیه من مطلع النهضه إلی عام 1939 م، بیروت: دارالمشرق.
4- زرقانی، مهدی، (1387)، چشم‌انداز شعر معاصر ایران، تهران: ثالث.
5- الساعاتی، محمود؛ أفندی، صفوت، (1911)، دیوان المرحوم محمود أفندی صفوت الشهیر بالساعاتی، جمعه مصطفی رشید بک، مصر: المعارف.
6- شقیر لبنانی، شاکر، ( 1888)، مصباح الأفکار فی نظم الأشعار، بیروت: اللبنانیه.
7- شیخو الیسوعی، لویس، (1986)، تاریخ الآداب العربیه فی القرن التاسع عشر و الربع الأوّل من القرن العشرین، الطبعه الثالثه، بیروت: دارالمشرق.
8- ضیف، احمد، (1344)، الأدب المصری فی القرن التاسع عشر (الشعر المصری)، مجلّات مجموعه علوم انسانی (المقتطف)، شام (مصر)، الجزء.
9- عشقی، میرزاده، (1350)، کلیّات مصوّر عشقی، به کوشش علی‌اکبر مشیر سلیمی، چاپ ششم، تهران: امیرکبیر.
10- ...............................، (1379)، دیوان اشعار، تهران: فرّخی.
11- المیقاتی الطرابلسی؛ أفندی، محمد، (1304)، دیوان حسن الصیاغه لجوهر البلاغه، بنفقه عبدالحمید افندی حبلص، بیروت: الادبیه.
12- نوفل، سیّد، (1945)، شعر الطبیعه فی الأدب العربی، الطبعه الأولی، قاهره: شرکه مساهمه مصریه.