واکاوی طنزهای اکبر اکسیر با شاعران بزرگ کلاسیک و معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه محقق اردبیلی) (نویسنده مسئول)

2 استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشکده علوم انسانی، واحد ایلام، دانشگاه آزاد اسلامی، ایلام، ایران

10.22034/jmzf.2023.325793.1106

چکیده

هدف این مقاله، بررسی خوش‌طبعی‌های اکسیر با شاعران بزرگ کلاسیک و معاصر زبان فارسی است که در طنزسروده‌های وی جریان دارد. برای این منظور، شاعرانه‌هایِ طنزآمیز مجموعۀ اشعار اکبر اکسیر که با مهم‌ترین نظریه‌های طنز از قبیلِ «برتری»، «مغایرت» و «روان‌کاوی» مطابقت دارند، به روش توصیفی ـ تحلیلی بررسی و تحلیل‌شده است. نتیجۀ پژوهش نشان داد که او با خلق موفقِ لطیفه و به‌کارگیری شگردهای طنز، با ابزارهایی مانند جناس‌ها، ایهام‌ها و واژه‌های ناسازگار و متناقض، تشبیه و اغراق شدید، اندیشه‌های انتقادی و برخی دیدگاه‌های سازنده و اجتماعی خود را ارائه می‌دهد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Analyzing ironies of Akbar Elixir with great classic and contemporary poets

نویسندگان [English]

  • Asadollahi asadollahi 1
  • Zahra Fathi 2
1 Professor of Department of Persian Language and Literature, Mohaghegh Ardabili University
2 Assistant Professor of the Department of Persian Language and Literature, Faculty of Humanities, Ilam Branch, Islamic Azad University, Ilam, Iran.
چکیده [English]

The purpose of this article is to examine Elixir's humor with the great classical and contemporary poets of the Persian language, which flows in his satires. For this purpose, the satirical poetics of the collection of Akbar Aksir's poems, which correspond to the most important theories of humor such as "superiority", "contradiction" and "psychoanalysis", have been investigated and analyzed in a descriptive-analytical way. The result of the research showed that he successfully created Irony and used humorous techniques, with tools such as puns, allusions and inconsistent and contradictory words, similes and extreme exaggeration, presents his critical thoughts and some constructive and social views

کلیدواژه‌ها [English]

  • humor
  • irony
  • Akbar elixir
  • today's poetry

مراجع

  1. کتاب‌شناسی

    کتاب‌ها

    1. آرین پور، یحیی (1375)، از صبا تا نیما، ج 2، تهران: زوّار.
    2. آسابرگر، آرتور (1380)، روایت در فرهنگ عامیانه، رسانه و زندگی روزمره، ترجمۀ محمدرضا لیراوی، تهران: سروش.
    3. ....... ، .......... (1398)، تحلیل گفتمان کاربردی، ترجمۀ حسین پاینده، تهران: مروارید.
    4. اصلانی، محمدرضا (1385)، فرهنگ واژگان و اصطلاحات طنز، تهران: کاروان.
    5. اکسیر، اکبر (1393)، مالاریا، تهران: مروارید.
    6. ..........، ........ (1394)، ملخ‌‌های حاصل‌‌خیز، تهران: مروارید.
    7. ..........، ........ (1395)، ما کو تا اونا شیم، تهران: مروارید.
    8. ..........، ........ (1396)، پستۀ لال سکوت دندان‌‌شکن است، تهران: مروارید.
    9. باطنی، محمدرضا (1380)، توصیف ساختمان دستوری زبان فارسی، تهران: امیرکبیر.
    10. پلارد، آرتور (1383)، طنز، ترجمۀ سعید سعیدپور، تهران: مرکز.
    11. پورنامداریان، محمدتقی (1388)، گمشدۀ لب دریا، تهران: سخن.
    12. جمال‌‌زاده، سیدمحمدعلی (1382)، فرهنگ لغات عامیانه، تهران: سخن.
    13. حسینی فسایی، میرزا حسن (1378) فارسنامۀ ناصری، تصحیح و تحشیۀ منصور رستگار فسایی، تهران: امیرکبیر.
    14. زرین‌‌کوب، عبدالحسین (1386)، با کاروان حله، تهران: علمی.
    15. شاله، فلیسین (1331)، فروید و فرویدیسم، ترجمۀ ا، وکیلی، تهران: رنگین.
    16. شیری، علی‌‌اکبر (1386)، درآمدی بر گویش‌‌شناسی، تهران: مازیار.
    17. طبیبیان، سید حمید (1393)، آیین درست در دانش بلاغت و عروض، تهران: امیرکبیر.
    18. فتوحی، محمود (1392)، سبک‌‌شناسی، نظریه‌‌ها، رویکردها و روش‌‌ها، تهران: سخن.
    19. کاپلستون، فردریک (1380)، تاریخ فلسفه (از دکارت تا لایب نیتس). ج 4، ترجمۀ غلام‌‌رضا اعوانی، تهران: سروش.
    20. گات، بریس؛ مک‌‌آیور، دومینیک (1385)، دانشنامۀ زیبایی‌‌شناسی، ترجمۀ منوچهر صانعی و همکاران، تهران: فرهنگستان هنر.
    21. ماریال، جان (1396)، فلسفۀ شوخی، ترجمۀ غلام‌‌رضا اصفهانی، تهران: ققنوس.
    22. مدرسی، یحیی (1368)، درآمدی بر جامعه‌‌شناسی زبان، تهران: مؤسسۀ مطالعات و تحقیقات فرهنگی.
    23. ولک، رنه (1377)، تاریخ نقد جدید، ترجمۀ سعید ارباب شیرانی، ج 1، تهران: نیلوفر.
    24. .......، .... (1379)، تاریخ نقد جدید، ترجمۀ سعید ارباب شیرانی، ج 2، تهران: نیلوفر.
    25. .......، .... (1385)، تاریخ نقد جدید، ترجمۀ سعید ارباب شیرانی، ج 6، تهران: نیلوفر.
    26. همایی، جلال‌‌الدین (1373)، فنون بلاغت و صناعات ادبی، تهران: هما.
    27. یوسفی، غلامحسین (1376)، چشمۀ روشن، تهران: علمی.
    28. اسماعیلی، فاطمه (1393)، پایان‌‌نامۀ بررسی طنز در آثار اکبر اکسیر، دانشگاه اراک، استاد راهنما: فروغ صهبا.

    مقاله‌‌ها

    1. رستگار فسایی، منصور (1380)، «سعدی و حافظ دو آفتاب در یک سرزمین»، سعدی‌‌شناسی، صص 13- 28.
    2. شیخی، یحیی؛ غنی‌‌پور ملک‌‌شاه، احمد؛ حق‌‌جو، سیاوش؛ باقری خلیلی، علی‌اکبر (1400)، مقالۀ «بررسی شگردهای طنز در اشعار اکبر اکسیر»، مطالعات زبانی بلاغی، سال 12، شمارۀ 225، صص 215- 246.
    3. صفایی، علی و باهره پاسخی (1395) «بررسی مؤلفه‌‌های طنز در شعر فرانو با تأکید بر اشعار اکبر اکسیر»، مجلۀ زبان و ادب فارسی دانشگاه تبریز، سال 69، ش 234، صص 95- 117.
    4. فرهنگی، سهیلا؛ جعفری، اکبر (1396)، «طنز کلامی در شعر فرانوی اکبر اکسیر»، پژوهش‌‌های ادبی و بلاغی، دورۀ ششم، شمارۀ 21، صص 95- 107.
مطالعات زبان فارسی
دوره 5، شماره 12
اسفند 1401
صفحه 1-28

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 01 بهمن 1400
  • تاریخ بازنگری: 06 بهمن 1401
  • تاریخ پذیرش: 10 بهمن 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار