مطالعه تطبیقی جلوه های عشق در گنجینة الاسرار عمّان سامانی و آتشکدۀ نیّر تبریزی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

2 استاد گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

3 دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران.

10.22034/jmzf.2024.356236.1122

چکیده

قیام عاشورا تراویده از اسلام و قرآن و شخصیّت فرازین امام حسین (ع) آن سرور بهشتی بوده، چونان مکتبی فرهنگ‌ساز، بازتاب و ابعاد گوناگون یافته‎است. آثار سیاسی، اجتماعی، دینی، اخلاقی و تربیتی، ادبی و هنری و حتّی اقتصادی و بلاخره عرفانی نمونه‌ای از انواع این منشور چندوجهی بوده و هر صاحب‌نظر یا پژوهشگر مطابق منظر خویش و در حدّ توان، بُعدی از ابعاد آن را دیده و کاویده و از آن دریا سبویی به ارمغان آورده‎است. حماسۀ حسینی از گذشته‌های دور مورد توجّه شاعران فارسی‎گو قرار‎گرفته‎است. هر یک از شاعران با دیدگاه‎های متفاوتی به این واقعه نگریسته‎اند، دیدگاه عرفانی از جملۀ آنهاست. شاعران عارف مراحلی را که امام و یارانش تا رسیدن به کربلا و بعد از آن طی نموده‎اند با سیر کمالی عارفانه و عاشقانۀ اهل دل مطابقت می‎دهند. در این دیدگاه شاعران در توصیف واقعیّت عاشورا از روایت‎های گزارش‎گونه فراتر رفته و به زبانی نمادین دست یافته‌اند عمّان سامانی و نیّر تبریزی از جمله شاعرانی هستند که به طور خاصّ اثری مستقل در شرح عرفانی حادثۀ عظیم عاشورا سروده‌اند. مهمّترین موضوعی که این دو شاعر در اشعارشان به آن پرداخته‎اند مسئلۀ عشق است. و عشق از ارکان اساسی ادبیات عرفانی است که با آن پیوندی دیرینه و ناگسستنی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the love representation in Gnjineh Asrar by Amman Samani and Atashkadeh by Nayyer Tabrizi

نویسندگان [English]

  • Khodabakhsh Asadollahi 1
  • khalil hadidi 2
  • gholamreza ziyai niri 3
1 Professor of the Department of Persian Language and Literature, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran (corresponding author).
2 Professor of Persian Language and Literature Department, Tabriz University, Tabriz, Iran.
3 PhD student of Persian language and literature, Mohaghegh Ardabili University, Ardabil, Iran.
چکیده [English]

The Ashura is a transcendence of Islam and the Qur'an and the sublime personality of Imam Hussein (AS), as a cultural school, has been reflected in various dimensions. Political, social, religious, moral and educational, literary and artistic, and even economic and finally mystical works are examples of the types of this multifaceted charter and each expert or researcher has seen and explored some of its dimensions according to his own perspective and as much as possible. Hosseini's epic has been considered by Persian-speaking poets since ancient times. Each of the poets has viewed this event with different perspectives, mystical perspective is one of them. Mystical poets match the mystical and romantic perfection with the stages that the Imam and his companions went through until reaching Karbala. In this view, poets have gone beyond narrative realities in describing Ashura and achieved symbolic language. Amman Samani and Nayyer Tabrizi are among the poets who have written an independent work in the mystical description of the great event of Ashura. The most important issue that these two poets have addressed in their poems is the issue of love. And love is one of the basic pillars of mystical literature with which it has a long and inseparable connection

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oman Samani's treasure of secrets
  • Nayyer Tabrizi fire temple
  • love
  • mystical elements

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 22 بهمن 1402
  • تاریخ دریافت: 24 مرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 01 شهریور 1401
  • تاریخ پذیرش: 23 اردیبهشت 1402