بازتاب رئالیسم در اشعار مهدی اخوان ثالث

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

4/jshd.2019.99695

چکیده

مکتب رئالیسم یکی از مکاتب هنری است که در اواسط قرن نوزدهم در اروپا ظهور کرد. رئالیسم به اصالت واقعیت و جهان خارج از ذهن اعتقاد دارد و به بازنمایی واقعیت تجربه شدۀ انسان­ها در زمان و مکان معین می­پردازد. از آنجایی که رئالیسم بیان صریح و کامل فردیت­هاست و اثر رئالیستی حاصل دریافت شاعر از روابط پویای میان انسان­ها و جامعۀ اطرافش است، بررسی آثار رئالیستی شاعران می­تواند نگاه آنان را از منظر فردی و اجتماعی نشان دهد. مهدی اخوان ثالث از شاعران معاصر در اشعار خود به واقعیت­های موجود در جامعه عصر خود توجه داشته است. این پژوهش به شیوۀ توصیفی – تحلیلی به بازیابی مؤلفه­های رئالیسم در اشعار این شاعر پرداخته است. یافته­ها نشان می­دهد اخوان در تبیین مؤلفه­های رئالیستی مفاهیم را در اشعار سمبولیک خود آورده است؛ به این معنی که کلیت شعر قالبی سمبولیک دارد، اما واقع­گرایی به شکل جزیی در بندهای شعری نمایان شده است. نگاه اخوان ثالث به مؤلفه­های رئالیستی نگاهی اجتماعی و سوسیالیستی است. در این میان ظلم، مرگ، مبارزه، شکست، فقر و غیره با بیانی رئالیستی در آثار این شاعر معاصر ارائه شده است. مرگ از پربسامدترین مؤلفه­های رئالیسم در سروده­های اخوان است.   

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Realism in the Poems of Mehdi Akhavan Sales

نویسنده [English]

  • masoumeh sadeghi
Assistant professor of Persian literature of Islamic Azad University of Garmsar
چکیده [English]

Realism is one of the artistic schools which first emerged in Europe in the mid of nineteenth century. realism believes in the novelty of the reality and the world beyond the mind. It remarks the reflection of the reality experienced by humans in specific time and place. Since realism is the direct expression of individualities and its effect is achieved from the consecutive relationships among humans and the society around them. Analyzing the realistic works of poets can indicate their personal and social outlooks. Mehdi Akhavan Sales is among the poets who ponders the realities of his contemporary society. This research is based on the analytical – descriptive method to recover the realistic components in the poems of this poet. The findings show that the realistic implications have been revealed symbolically in his poems. Thus, all his poems are arranged in a symbolic pattern. However, realism has been partially reflected in the stanzas of his poems. The outlook of Akhavan Sales to the realistic components is a socialistic and social one. Meanwhile, cruelty, fight, poverty have been realistically presented in his poems. Death is the most frequent component in Akhavan’s poems.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • realism
  • contemporary literature
  • modern poem
  • Akhavan Sales
- اخوان ثالث، مهدی، (1383)، آخر شاهنامه، تهران: مروارید.
2- ...............................، (1382)،از این اوستا، تهران: مروارید.
3- ...............................، (1385)، زمستان، تهران: مروارید.
4- ...............................، (1376)،سه کتاب، تهران: بهار.
5- پرهام، سیروس، (1360)، رئالیسم و ضد رئالیسم در ادبیات، تهران: آگاه.
6- ثروت، منصور، (1385)، آشنایی با مکتب­های ادبی، تهران: سخن.
7- حقوقی، محمد، (1377)، مهدی اخوان ثالث: شعر مهدی اخوان ثالث از آغاز تا امروز، تهران: دانشیار.
8- دیمیان، گرانت، (1376)، رئالیسم(واقع گرایی)، ترجمۀ حسن افشار، چاپ دوم، تهران: نشر مرکز.
9- رافائل، ماکس، (۱۳۵۷)، نگاهی به تاریخ ادبیات جهان(تاریخ رئالیسم)، ترجمۀ محمدتقی فرامرزی. تهران: شباهنگ.
10- سید حسینی، رضا، (1366)، مکتب های ادبی. تهران: نگاه.
11- شاهین دژی، شهریار، (1387)، شهریار شهر سنگستان: نقد و تحلیل اشعار مهدی اخوان ثالث، تهران: سخن.
12- طباطبایی، محمد حسین، ( 1364)، اصول فلسفه و روش رئالیسم، تهران: صدرا.
13- فتوحی، محمود، (1392)، «شکل گیری رئالیسم در داستان نویسی ایرانی». نشریه جستارهای ادبی، شماره 182، صص 1-26 .
14- ...............................، (1375)، «شکل گیری رئالیسم ایرانی»، کنفرانس بین‌المللی جایگاه زبان و ادبیات فارسی در بنگلادش، دانشگاه داکا بنگلادش، صص 26 -27.
15- گرانت، دیمیان، (1376)، رئالیسم(واقع گرایی) از مجموعه مکتب­ها، سبک­ها و اصطلاحات ادبی و هنری. ترجمۀ حسن افشار، تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات وزارت خارجه.
16- گلدمن، لوسین، (1371)، جامعه شناسی ادبیات، ترجمۀ محمد جعفر پوینده، چاپ اول، تهران: انتشارات هوش و ابتکار.
17- گلباف، کاظم، (1386)، «رئالیسم در داستان معاصر فارسی»، مجلۀ حافظ، شماره 44، صص 38- 39.
18- محمدی، حسنعلی، (1375)، شعر معاصر ایران از بهار تا شهریار، جلد اول، چاپ سوم، تهران: ارغنون.
19- یاحقی، محمدجعفر، (1378)، جویبار لحظه­ها (ادبیات معاصر فارسی نظم و نثر)، تهران: جامی.