رمانتیسم و بازتاب آن در شعر احمد شاملو

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیارگروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمسار

چکیده

رمانتیسم یکی از مکاتب ادبی مؤثر برافکار، عقاید و ایده‌های اجتماعی و سیاسی ادیبان و شاعران معاصرملل مختلف بوده-است که بازتاب آن در ادبیات فارسی نیز پرفروغ جلوه‌ کرده‌است. برپایة این مهم، مقالة حاضر به شیوة توصیفی- تحلیلی، به تحلیل فحوای برخی از مهم‌ترین شاخص‌های مکتب رمانتیسم از جمله تخیل، هیجان و احساس، فردگرایی و اهتمام به خویشتن، عشق، انسان‌گرایی، بازگشت به طبیعت، سیر و سیاحت و یادکرد مرگ در شعر «احمد شاملو»، از شاعران معاصر ادب پارسی همت گمارده‌است. یافته‌های این جستار نشان می‌دهد، از پس خیال‌انگیزی شعر شاملو، مخاطب همراه با او از حالت شعوری به حالت شعری منتقل‌ می‌شود و پژواک خیال را در سروده‌هایش می‌یابد. شعر شورانگیز شاملو، حاصل حضور هیجان و احساس رمانتیک‌گونة وی است؛ احساسی که شاعر هرچه را با آن تجربه می‌کند، در طلیعة شعر و ادب جای می‌دهد. بر اساس نگاه شاملو به عشق، کنش و واکنش مهر ومحبت انسانی در قالب دو قلب، از ضروریات و ملزومات زندگی بشری برشمرده می‌شود. وی علاوه بر پرداختن به دغدغه‌های انسان امروزی، تمام تلاش خویش را به‌کاربسته است تا ساحت انسانیت را از مرزهای ادیان و ملل و نژادها گذر دهد و گسترة دایرة جهان شمول انسانیت را بیش از پیش بگستراند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Romanticism and its Reflection on Ahmad Shamlu's Poem

نویسنده [English]

  • masoumeh sadeghi
Assistant professor of Persian literature of Islamic Azad University of Garmsar
چکیده [English]

Romanticism has been recognized as one of the most prominent literary schools affecting the thoughts,concepts and the social and political opinions of the contemperary poets worldwide. It has also reflected on the Persian literature. The present essay is based on analitical-descriptive approach. The most prominent indications of romanticism include imagination,excitement,emotion, individualism,humanism,returning to the nature and remembering death. Death has been remarkably influenced on Shamlu's poems.
The findings indicate that imaginations lead the addressees to a poetic feeling. Imagination has been profoundly touched in the Shamlu's poems. His romanic feelings are shown in his poems. Love and the kindness are like the action and reaction and they are the basic necessities of life. Besides considering the worries and concerns, he has tried to expand human structure far beyond the races,religions and nations
Death has been remarkably influenced on the Shamlu's poems.
.
Key words: romamticisn, contemperary literature, modern poem, Ahmad Shamlu.

کلیدواژه‌ها [English]

  • romamticisn
  • contemperary literature
  • modern poem
  • Ahmad Shamlu
  1.  

    1. آریان پور، امیرحسین، ( 1354 )، جامعه شناسی هنر، تهران، دهخدا.       
    2. اسحاق، محمد، ( 1379 )،  شعر جدید فارسی، مترجم: سیروس شمیسا، چاپ اول، تهران، فردوس.
    3. انوشه، حسن، (1376)، فرهنگ نامه ادب فارسی، تهران، سازمان چاپ و انتشارات.
    4. بابا چاهی، علی، ( 1384 )، عاشقانه ترین‏ها، چاپ اول، تهران، ثالث.
    5. باوره، موریس، ( 1386 )، تخیل رمانتیک (مجموعه مقالات رمانتیسم)، مترجم: فرشید شیرازیان، چاپ دوم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد.
    6. برلین، آیزایا، ( 1385 )، ریشه‏های رمانتیسم، مترجم: عبدالله کوثری، تهران، ماهی.
    7. پاشایی، ع، ( 1378 )، نام همه شعرهای نو (زندگی و شعر احمد شاملو)، جلد اول، تهران، ثالث.
    8. پورنامداریان، تقی، ( 1390 )، سفر در مه (تأملی در شعر احمد شاملو)، تهران، سخن.
    9. جعفری جزی، مسعود، ( 1378 )، سیر رمانتیسم در ایران و اروپا، تهران، مرکز.

    10.حسینی، مریم، ( 1384 )، ریشه‏های زن ستیزی در ادبیات کلاسیک فارسی،  تهران، چشمه.

    11.خواجات، بهزاد، ( 1391 )، رمانتیسم ایرانی، تهران، بامداد نو.

    12.داد، سیما، ( 1382 )، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران، مروارید.

    13.دادخواه، حسن؛ حیدری، محسن، ( 1385 )، «رمانتیسم در شعر بدر شاکر السیاب»، نشریة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، شماره 19، پیاپی 16، صص 140/ 129.

    14.دومن، پل، ( 1386 )، تمثیل و نماد ارغنون (مجموعه مقالات رمانتیسم)، ترجمه میترا رکنی، چاپ دوم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد.

    15.روزبه، محمدرضا، ( 1381 )، ادبیات معاصر ایران (شعر)، تهران، روزگار.

    16. زرقانی، سیدمهدی، ( 1384 )، چشم انداز شعر معاصر ایران، تهران، ثالث.

    17.سلاجقه، پروین، (1384)، امیرزاده کاشی ها‌(احمد شاملو)، چاپ اول، تهران، مروارید.

    18.شاملو، احمد، ( 1392)، مجموعه آثار، دفتر یکم، تهران، نگاه.

    19.شریفی، محمد، ( 1387 )،  فرهنگ ادبیات فارسی، تهران، نشر نو.

    20. صاحب اختیاری، بهزاد و دیگران، (1381)، شاملو شاعر شبانه‏ها و عاشقانه‏ها، تهران، هیرمند.

    21.فورست، لیلیان، ( 1387 )، رمانتیسم (از مجموعه مکتب ها‌و اصطلاح‌های ادبی و هنری)، مترجم: مسعود جعفری جزی، چاپ چهارم، تهران، مرکز.

    22.لوکاچ، گنورک و دیگران، ( 1386 )، در باب فلسفه رمانتیک زندگی ارغنون (مجموعه مقالات رمانتیسم)، مترجم: مراد فرهادپور، چاپ دوم، تهران، وزارت فرهنگ و ارشاد.

    23.محمدی، حسنعلی، ( 1372 )، شعر معاصر ایران از بهار تا شهریار، چاپ اول، تهران، ارغنون.

    24.مختاری، محمد، (1382)، انسان در شعر معاصر، چاپ سوم، تهران، توس.

    25.معتمدی، غلامحسین، ( 1386)، انسان و مرگ: درآمدی بر مرگ‏شناسی، تهران، مرکز.   

    26.  وردزورث، ویلیام، (1387)، ترانه‏های طبیعت، مترجم: مینا فراهانی، تهران، فرهنگ زبان.

    27.ولک، رنه، ( 1377)، مفهوم رمانتیسم در تاریخ ادبی، مترجم: مجتبی عبدالله نژاد، چاپ اول، مشهد، محقق.