TY - JOUR ID - 144429 TI - صور بلاغی در رباعیات سبک خراسانی JO - مطالعات زبان فارسی JA - JMZF LA - fa SN - 2645-3894 AU - ابراهیم زاد, حسن AD - دانش‌آموختۀ دکتری زبان و ادبیات فارسی و مدرس مدعو دانشگاه فرهنگیان، ارومیّه، ایران. Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 5 IS - 9 SP - 1 EP - 19 KW - سبک خراسانی KW - رباعی KW - تشبیه KW - استعاره DO - 10.22034/jmzf.2022.297088.1083 N2 - قالب رباعی یکی از رایج­ترین قالب­های شعر فارسی در قرن چهارم و پنجم است؛ اما به نسبت شعر سبک­ عراقی، تعداد رباعی شاعران سبک خراسانی بسیار کمتر است و تعدادی از شاعران همچون منوچهری کمتر به آن پرداخته­اند. هدف اصلی این مقاله بررسی رایج­ترین صور بلاغی به‌کاررفته در رباعیات سبک خراسانی است و بررسی این مطلب که رباعی خصی از خیام و عطار به بعد در شعر فارسی رواج نیافته است؛ بلکه کاربرد این نوع رباعی از آغاز شعر فارسی مورد توجه شاعران بوده است. روش تحلیل به‌صورت کمی و از نوع توصیفی است. نتیجۀ پژوهش نشان داد که ازرقی هروی، فرخی، عنصری و ... نیز مانند قطران، در توصیف به معشوق توجه داشته‌اند، اساسی­ترین عنصر بلاغی به‌کاررفته در رباعیات سبک خراسانی از نوع استعاره و تشبیه است، معزی نیشابوری، قطران تبریزی، ازرقی هروی و عنصری از‌جمله شاعرانی هستند که تشبیه و استعاره در دیوان آن­ها به‌وضوح مشاهده می‌شود. شاعران این دوره ممدوحان و اعضای بدن آن­ها را به عناصر طبیعت تشبیه می­کرده­اند که این نشان‌دهندۀ توجه خاص آن­ها به محیط اطرافشان بوده است. بیشترین تلاش ازرقی در آوردن تشبیهات تخیلی و اغراق در تشبیه است؛ بنابراین شاعران دورۀ سامانی و نیمۀ اول قرن پنجم تلاش می‌کردند تا در برابر هر پدیدۀ حسی و طبیعی، تصویری عینی و مشابه آن را بیاورند. UR - https://www.jmzf.ir/article_144429.html L1 - https://www.jmzf.ir/article_144429_9cc27c8ff37a3a1a8544d62088b1d5b3.pdf ER -