ORIGINAL_ARTICLE
نقش و کارکرد داستانی قهرمانان، شریران و یاریگران در قصه های مهدی آذریزدی بر اساس نظریه پراپ
در این مقاله نقش و کارکرد داستانی قهرمانان و شریران در قصههای عامیانه با توجّه به آثار مهدی آذریزدی و بر اساس نظریۀ پراپ مورد بررسی قرار گرفته است. همچنین به دستهبندی یا الگو قراردادن قهرمانان و شریران و تحلیل و تبیین نقش و کارکرد داستانی قهرمانان و شریران در آثار مذکور پرداخته شده است. مهدی آذریزدی نویسندهای معاصر در حوزۀ ادبیّات کودک است که به بازنویسی داستانهایی پرداخته است که ریشه در ادبیّات کهن ایران دارد و یکی از آثار او در این زمینه کتاب قصههای تازه از کتابهای کهن است که از نوع تعلیمی و پندآموز است و مجموعه کاملی از ده دفتر است. از آن جایی که در قصههای عامیانه ساختار متن در جهت نوعی تقابل بین قهرمان و شریر هویّت پیدا میکند و نقش قهرمانان در قصهها مبارزه و سرکوبی شخصیتهای شریر است و نقش شریران در قصهها به هم زدن آرامش خانوادۀ خوشبخت و ایجاد یک نوع مصیبت و یا وارد آوردن صدمه و زیان است، بر این اساس نقش و کارکرد داستانی قهرمانان و شریران در آثار مهدی آذریزدی توصیف و تحلیل شده است. با توجّه به بررسیهای انجام شده میتوان نتیجه گرفت قهرمانان و شریران در این آثار حالت ساده و یکسانی دارند که کمتر دگرگونی مییابند و قهرمانان بیشتر به کمک عوامل بیرونی به اهداف خود میرسند، همچنین میتوان گفت در مواردی همپوشانی نقش شریر و یاریگر نیز وجود دارد.
https://www.jmzf.ir/article_89462_7855a23a0caf09f33042e5ff78a4a8f7.pdf
2019-06-23
1
38
4/jshd.2019.89462
نقش و کارکرد داستانی
قهرمانان و شریران
مهدی آذریزدی
زینب
سرمدی
zeinabsarmadi2017@gmail.com
1
دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه ازاد واحد تهران مرکز
LEAD_AUTHOR
تراب
جنگی قهرمان
ghahreman207@gmail.com
2
عضو هیأت علمی گروه زبان و ادبیات فارسی- دانشکده ادبیات و علوم انسانی- دانشگاه آزاد اسلامی- واحد تهران مرکز
AUTHOR
احمدی، بابک، (1393)، ساختار و تأویل متن، چاپ هفدهم، تهران: نشر مرکز.
1
2- اخوت، احمد، (1371)، دستور زبان داستان، چاپ اول، اصفهان: نشر فردا.
2
3- آذریزدی، مهدی، (1390)، قصههای تازه از کتابهای کهن، چاپ پانزدهم، تهران: اشرفی.
3
4- ...............................، (1394)، عاشق کتاب و بخاری کاغذی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات مؤسسه فرهنگی- هنری جهان کتاب.
4
5- بالایی، کریستف؛ کویی پرس، میشل، (1387)، سرچشمههای داستان کوتاه فارسی، ترجمۀ احمد کریمی حکاک، چاپ سوم، تهران: معین.
5
6- براهنی، رضا، (1393)، قصه نویسی، چاپ چهارم، تهران: نگاه.
6
7- پراپ، ولادیمیر، (1392)، ریختشناسی قصههای پریان، ترجمۀ فریدون بدره ای، چاپ سوم ، تهران: انتشارات توس.
7
8- خدیش، پگاه، (1391)، ریختشناسی افسانههای جادویی ایران، چاپ دوم ،تهران: علمی و فرهنگی.
8
9- داد، سیما، (1392)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، چاپ ششم، تهران: مروارید.
9
10- شمسالدینی، پیام، (1391)، حکایت پیر قصهگو، چاپ اول، تهران: انتشارات موسسه فرهنگی- هنری جهان کتاب.
10
11- شمیسا، سیروس، (1393)، انواع ادبی، چاپ پنجم ،تهران: نشر میترا.
11
12- قنبری، امید، (1388)، زندگینامه و خدمات علمی و فرهنگی استاد مهدی آذر یزدی، چاپ دوم، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
12
13- محجوب، محمد جعفر، (1393)، ادبیّات عامیانۀ ایران، جلد اول و دوم، چاپ پنجم، تهران: چشمه.
13
14- مسرت، حسین، (1394)، مهدی آذر یزدی، چاپ اول، تهران: خانه کتاب.
14
15- میرصادقی، جمال، (1390)، ادبیّات داستانی، چاپ ششم، تهران: سخن.
15
16- ...............................، (1392)، عناصر داستانی، چاپ هشتم ، تهران: سخن.
16
17- میرعابدینی، حسن، (1387)، صد سال داستان نویسی ایران، جلد اول و دوم، چاپ پنجم، تهران: چشمه.
17
18- یونسی، ابراهیم، (1392)، هنر داستان نویسی، چاپ یازدهم، تهران: نگاه.
18
1- Ahmadi,Bābak.(2014/1393SH). Saxtar va Ta`vil-e matn. 17th edition. Tehran:Markaz.
19
2- Azar Yazdi,Mehdi(2015/1394SH). Ašeq`-e ketab va boxari-e kaqazi. Fourth edition. Tehran:Jahān-e ketāb artistic cultural institute's publication.
20
3- Azar Yazdi,Mehdi.(2011/1390SH). qessehay-e taze az ketabhay-e kohan. 15th edition. Tehran: Ashrafi.
21
4- Christophe Balaÿ,Michel Cuypers.(2008/1387SH). sarče(a)šmehay-e dastan-e kutāh-e fasri. translated by Ahmad Karimi Hakak.third edition. Tehran: Moeen.
22
5- Dad,Simā.(2013/1392SH). Farhang-e estelahat-e adabi.sixth edition. Tehran:Morvarid.
23
6- Qanbari,Omid.(2009/1388SH). Zendeginame va Xadamat-e elmi’ va farhangi-e ostād’ Mehdi-e Azar Yazdi. second edition. Tehran: Anjoman-e- āsār’ va mafakher-e- farhangi.
24
7- Xadiš,Pegah.(2012/1391SH). Rixt shenasi-e afsanehay-e jāduy(‘)i-e iran. second edition. Tehran:Elmi va farhangi.
25
8- Barahani,Reza.(2012/1393SH). Qessenevisi. Fourth edition, Tehran:Negāh.
26
9- Mahjub,Mohammad Jafar.(2014/1393SH). adabiy[y]āt‘-e āmiyāne’ irān. first and second volumes. fifth edition. Tehran:Češme.
27
10- Masarrat,Hosein.(2015/1394SH). Mehdi-e Azar Yazdi. first edition. Tehran: Xāne Ketāb.
28
11- Mirabedini,Hasan.(2008/1387SH). Sad sal dastan nevisi-e Irān. first and second volumes. fifth edition. Tehran : Češme.
29
12- Mirsadeghi,Jamāl.(2012/1392SH). Anāse(o)r ‘-e dastani. eighth edition. Tehran:Soxan
30
13- Mirsādeghi,Jamal.(2011/1390SH). Adabiy[y]āt‘-e dastani. sixth edition. Tehran:Soxan
31
14- Oxovvat’,Ahmad.(1992/1371SH). Dastour-e zabān-e dastan. first edition. Isfahan:Fardā.
32
15- Shamisā Sirus.(2014/1393SH). ‘Anvā’-e adabi . fifth edition. Tehran: Mitrā.
33
16- Shamsoldini, Payām. (2012/1391SH). Hekāyat-e pir-e qessegu. first edition. Tehran:Jahān-e ketāb artistic cultural institute's publication.
34
17- Vladimir Propp.(2013/1392SH). Rixt šenāsi-e qessehāy-e pariān. Translated by Fereydoon Badreii. third edition. Tehran:Tus.
35
18- Younesi Ibrahim.(2013/1392SH). Honar-e dāstānnevisi. eleventh edition. Tehran:Negāh.
36
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل اسطورۀ زال در شاهنامه براساس نظریات یونگ
هدف پژوهش حاضر خوانش دوبارۀ یکی از داستانهای شاهنامه به عنوان یکی از متون ادبی کهن از دیدگاه کارل گوستاو یونگ(1961-1875) روانشناس و نظریهپرداز قرن بیستم است. تحقیقات و یافتههای او در قلمرو اساطیر، دستمایۀ منتقدان بسیاری برای بررسی آثار ادبی قرار گرفته است. در این پژوهش اسطورۀ زال براساس نظریات یونگ به روش توصیفی- تحلیلی مورد مطالعه قرار گرفته و مفاهیم اساسی اندیشه یونگ مانند: فرآیند فردیت، خود، خودآگاه، ناخودآگاه همچنین کهن الگوهایی نظیر قهرمان، سایه، پرسونا، پیردانا، آنیما، آنیموس و مادر ارزیابی شده و چگونگی تبلور هریک در این داستان به عنوان مسئلۀ اصلی تحقیق مشخص و به موقعیتهای کهنالگویی نظیر تولد دوباره نیز اشاره شده است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که طبق نظریات یونگ اسطورهها شاید دستخوش تحول و دگرگونی شوند، امّا هرگز از بین نمیروند و محتوای آنها به صورت مستمر در شکلهای گوناگون ظهور مییابد. در اسطورۀ زال، سیمرغ بیانگر کهنالگوی مادر، سام نمود کهنالگوی سایه، که تحول او را به پرسونا شاهد هستیم، رودابه نمود آنیما و زال تبلور کهنالگوی قهرمان است که پس از دشواریها و گذر از آزمونهای فراوان تولدی دوباره مییابد و در نیمۀ دوم زندگیاش کهنالگوی پیر دانا محسوب میشود. ضمن آنکه شخصیت زال در چارچوب فرآیند فردیت قابل تأویل است. نتیجه نشان میدهد که با استفاده از این شیوۀ تحلیل میتوان درک بهتری از اسطورهها داشت.
https://www.jmzf.ir/article_89463_10d67f41af17770911623375faddd5fb.pdf
2019-06-23
39
61
4/jshd.2019.89463
اسطوره
یونگ
شاهنامه
زال
لطیفه
سلامت باویل
salamatlatifeh@yahoo.com
1
عضو هیات علمی گروه ادبیات فارسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی .دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
LEAD_AUTHOR
ارنست، جونز و دیگران، (1366). رمز و مثل در روانکاوی، ترجمۀ جلال ستاری، تهران: توس.
1
2- ارنست، جونز، والبی یز، (1350)، اصول روانکاوی، ترجمۀ هاشم رضی، تهران: آسیا.
2
3- اسنودن، روث، (1390)، خودآموز یونگ، ترجمۀ نورالدین رحمانیان، تهران: آشیان.
3
4- بیلسکر، ریچارد، (1384)، اندیشه یونگ، ترجمۀ حسین پاینده، تهران: طرح نو.
4
5- پورالخاص، شکراله، (1393)، «نمودهای سودمند کهنالگوی آنیموس در ادب پارسی»، فصلنامه ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، سال 10، شماره 35، تابستان، صص 63- 89.
5
6- حمیدیان، سعید، (1372)، درآمدی براندیشه و هنر فردوسی، تهران: مرکز.
6
7- دبیرسیاقی، سیدمحمد، (1388)، برگردان روایتگونه شاهنامه فردوسی به نثر، تهران: قطره.
7
8- سیاسی، علی اکبر، (1388)، نظریههای شخصیت یا مکاتب روانشناسی، تهران: دانشگاه تهران.
8
9- شاملو، سعید، (1388)، مکتبها و نظریهها در روانشناسی شخصیت، تهران: رشد.
9
10- فردوسی، ابوالقاسم، (1389)، شاهنامه، جلال خالقی مطلق، تهران: مرکزدایرة المعارف بزرگ اسلامی.
10
11- فلاح، علی، (1392)، «تاثیر آنیما و تجلی آن در هفت پیکر نظامی»، فصلنامۀ ادبیات عرفانی و اسطوره شناختی، سال 9، شماره 30.
11
12- فوردهام، فریدا، (1374)، مقدمهای بر روانشناسی یونگ، ترجمۀ حسن یعقوب زاده، تهران: روجا.
12
13- فیست، جس و گریگوری جی. فیست، (1388)، نظریههای شخصیت، ترجمۀ یحیی سیدمحمدی. تهران: روان.
13
14- گورین، ویلفرد و دیگران، (1370)، راهنمای رویکردهای نقد ادبی، ترجمۀ زهرا میهن خواه، تهران: اطلاعات.
14
15- لوییزه فون فرانتس، مری، (1383)، فرایند فردیت در افسانههای پریان، ترجمۀ زهرا قاضی زاده، تهران: شرکت سهامی انتشار.
15
16-مسکوب ، شاهرخ، (1381)، تن پهلوان و روان خردمند، تهران: طرح نو.
16
17- مورنو، آنتونیو، (1386)، یونگ، خدایان و انسان مدرن، ترجمۀ داریوش مهرجویی، تهران: مرکز.
17
18- نوریان، سیدمهدی؛ خسروی، اشرف، (1392)، «بررسی کهنالگوی پیر خرد در شاهنامه»، مجله شعر پژوهی، دانشگاه شیراز، سال پنجم، شماره اول.
18
19- واحددوست، مهوش، (1379)، نهادینههای اساطیری در شاهنامه، تهران: سروش.
19
20- ووگلر، کریستوفر، (1386)، ساختار اسطورهای در فیلمنامه، ترجمه عباس اکبری، تهران: نیلوفر.
20
21- هال کالوین، اس؛ نوردبای، ورنون جی، (1375)، مبانی روانشناسی تحلیلی یونگ، ترجمۀ محمدحسین مقبل، تهران: جهاد دانشگاهی
21
22- یونگ، کارل گوستاو، (1391)، انسان و سمبلهایش، ترجمۀ دکتر محمود سلطانی، تهران: جامی.
22
23- ……………..، (1377)، روانشناسی ضمیر ناخودآگاه، ترجمۀ احمدعلی امیری، تهران: علمی و فرهنگی.
23
24- ……………..، (1379)، روح و زندگی، ترجمۀ لطیف صدقیانی، تهران: جامی.
24
25- ……………..، (1368)، چهار صورت مثالی، ترجمۀ پروین فرامرزی، مشهد: آستان قدس رضوی.
25
1- Bilsker,Richard.(2005/1384SH). ‘Andiše-ye-yoong (on Jung). Tr.By. Hosein Payandeh. Tehran:Tarh-e-No.
26
2- Dabirsiaghi,Seyyed Mohammad.(2009/1388SH). Bargardane ra(e)vāyat gune-ye-Šāh-nāme Be Nasr. Tehran:Ghatreh.
27
3- Ernest,Jones.Valbi yez.(1971/1350SH). ‘osul-e-Ravankavi. (Principals of Psycho-analysis). Tr.By.Hashem Razi. Tehran:Asiā.
28
4- Ernest Jones,others.(1987/1366SH). Ramz-va-masal dar Ravānkāvi. (Papers on Psycho-analysis). Tr.By.jalal Sattari. Tehran:Tus.
29
5- Fallah,Ali.(2013/1392SH). Ta’sir-e-Anima va Tajalli-e-An dar Haftpeykar-e-Nezāmi. Azad university quarterly Journal of Myto-mystic Literature,No 30.
30
6- Feist,Jess.Gregory J.Feist.(2009/1388SH). Nazariy-e-hā-ye-šaxsiy[y]at. (Theories of personality). Tr.By.Yahya seyyed Mohammadi. Tehran:Ravan.
31
7- Ferdowsi.(2010/1389SH). Šāh-nāme. ED.By.Jalal Xaleqi Motlaq. Tehran: Markaz-e Daverat-ol-maaref-e bozorg-e eslami.
32
8- Fordham,Farida.(1977/1356SH). Moqadame-i bar ravānšenāsi –e Young (An Introduction to Jung’s Psycology). Tr.By Hasan Yaqoobzadeh.Roja.
33
9- Guerin,Wilfred L.Earle G.Labor,Lee Morgan.(1991/1370SH). Rāhnamāy-e-ruykard-hā-ye-Naqd-e-Adabi.(A Hamdbood of critical Approaches to Literature). Tr.By.Zahra Mahinkhah. Tehran:’Ettelā’āt.
34
10- Hall Calvin S.and Vernon J.Nordby.(1996/1375H). Mabani-e ravanšenasi-e tahlili-e Jung (A Primer of Jungian Psychology). Tr.By.Mohammad Hoseein Moqbel. Tehran:Jahad-e Danešgahi.
35
11- Hamidian,Sa’id.(1993/1372SH). Dar[‘]āmadi Bar Andiše va honar-e-Ferdowsi. Tehran:Markaz.
36
12- Jung,Carl Gustav.(1997/1376HS). Ča(ā)hār surat-e mesali(Four archetypes, mother, rebirth spirit, Trickster). Tr.By.Parvin Faramarzi. Mashhad:Astan-e qods-e Razavi.
37
13- Jung,CarlGustav.(2010,1389SH). Ensān o Sambol-hā-yaš (The man and his symbols). Tr.By.Dr.Mahmoud. Soltaniyeh. 7th ed. Tehran:Jami.
38
14- Jung,CarlGustav.(1998/1377SH). Ravānšenāsi-e-zamir-Nāxod[‘]āgāh. (The Undiscovered Self).Tr.By.Ahmad Ali Amiri. Tehran:Elmi’ Farhangi.
39
15- Jung,CarlGustav.(2000/1379SH). Ro[w]h va zendegi. Tr. By. Latif sadaqiani. Tehran:Jāmi.
40
16- Iuisevon Franz,Marie.(2004/1383SH). Farāyand-e-Fardiy[y]at dar Afsānehā-ye-Pārian (Individuation in Fairytals). Tr.By.Zahra ghazizadeh. Tehran:Sherkat-e-sahami-e-Enteshar.
41
17- Meskoob,Shahrokh.(2002/1381SH). Tan-e-Pahlevān va ravān-e- Xeradmand. Tehran:Tarh-e -no.
42
18-Moreno,Antonio.(1997/1376SH). Young, Xodāyān o ensān’-e modern (Jung, Gods and modern man). Tr.By.Dariush Mehrjouyi. Tehran:Markaz.
43
19- Noorian,Seyyed Mahdi.Ashraf,Khosravi.(2013/1392SH). Barrasi-e-Kohanolgu’ye -Pire Xerad dar Šāh-nāme . Shiraz:University Jurnal of Šerepajouhi, No1.
44
20- Puralkhas,Šokrollāh.(2014/1393SH). Nemodha-ye-sudmand kohanolgu’ye Animos dar Adab-e-pārsi. Azad university quarterly Journal of Myfo-mystic literature,No 35.
45
21- Shamloo,Saeid.(2009/1388SH). Maktabhā va Nazariy[y]e-hā- dar Ravānšenāsi-e-Šaxsiy[y]at. Tehran:Rošd.
46
22- Siasi,Aliakbar.(1991/1370SH). Nazariy[y]e-hā-ye Šaxsiy[y]at ya makateb-e ravanšenasi. Tehran:University of Tehran.
47
23- Snowden,Rutt.(2010/1389SH). XodAmuz-e-Yoong (Teach Yourself Jung). Tr.By.Nour–oddin Rahmanian. Tehran:Ashian.
48
24- Vaheddoost,Mahvash.(2000/1379SH). Nahādine-hā-ye-Asātiry dar Šāh-nāme. Tehran:Soruš.
49
25- Vogler,Christopher.(2007 /1386SH). Sāxtāre Ostourei dar Filmnāme. Tr.By Abbās Akbari. Tehran:Nilufar.
50
ORIGINAL_ARTICLE
جلوه هایی از زندگی انسان در شعر سهراب سپهری
این مقاله با هدف بررسی ابعاد زندگی انسان و دغدغههای سهراب سپهری و در نتیجه پیامها و راهکارهایی که این شاعر بزرگ معاصر برای انسان دارد، نوشته شده است؛ چرا که به حق میتوان گفت: سپهری یکی از بزرگ شاعرانی است که متمایز زیسته و ممتاز اندیشیده و افکار و سبک زندگی خویش را بیچشمداشت با همعصران خویش در میان نهاده و در این راستا، گفتار، زندگی و آرامش بیبدیل او شاهدی بر این مدعا است. پیداست که عامل اصلی تمایز او با انسان امروزی در این گفتار و نیز در آثارش، جدای از اثر پذیرفتن از عرفان غنی ایرانی- اسلامی، علاقهمندی سهراب به آیینهای شرق دور، مطالعات و سفرهای طولانی او و همزیستی مسالمتآمیز او با طبیعت و در نتیجه، شاعرانه زیستنی جامعه پسند با اطرافیان خویش میباشد. در این نوشته پس از تأمل فراوان و خوانشهای زیاد بر آثار او و نیز بسامد نمونههایی گرانقدر از انسان و مسائل مربوط به او در اشعار این بزرگ مرد، شاهد مثالهایی برای هر یک آمده است.
https://www.jmzf.ir/article_89472_e87b95b96702e0b3d8902e57481babc7.pdf
2019-06-23
63
86
4/jshd.2019.89472
سهراب سپهری
انسان
زندگی
خدا
طبیعت
عشق
محمود
کرمی
mkjino@gmail.com
1
دبیر رسمی اموزش و پرورش و مدرس حق قراردادی دانشگاه ازاد اسلامی واحد بانه
LEAD_AUTHOR
اکبرلو، منوچهر، (1378)، «با باغبان باغ عرفان»، نشریۀ راه مردم.
1
2- تیسا سادها، (1382)، بودا و اندیشه های او، ترجمۀ محمد تقی بهرامی حران، چاپ اول، تهران: جامی.
2
3- حافظ، شمس الدین، (1383)،دیوان حافظ، به کوشش خلیل خطیب رهبر، تهران: صفی علیشاه.
3
4- خانمیکاشانی، زهرا، (1379)، «طبیعت گرایی در شعر سهراب سپهری»، نشریۀ بصیرت.
4
5- راستگو، محمد، (1377)،اندیشۀ عارفانه در شعر سهراب سپهری، نشریۀ فردا.
5
6- رنجبر، امیر حسین، (1381)، بودا در جستجوی ریشههای آسمان، چاپ اول، تهران: فیروزه.
6
7- زرین کوب، عبدالحسین، (1383)، تصوف ایرانی در منظر تاریخی آن، چاپ اول، تهران: سخن.
7
8- سپهری، سهراب، (1390)، اتاق آبی، چاپ یازدهم، تهران: سروش.
8
9- ……………..، (1384)،هشت کتاب، چاپ چهاردهم، تهران: طهوری.
9
10- ……………..، (1388)، هنوز در سفرم، به کوشش پریدخت سپهری، چاپ هشتم، تهران: فرزان.
10
11- سجادی، سید جعفر، (1386)، فرهنگ اصطلاحات وتعبیرات عرفانی، چاپ هشتم، تهران: طهوری.
11
12- سعدی، (1381)، کلیات سعدی، تصحیح محمد علی فروغی، تهران: طلوع.
12
13- سیاهپوش، حمید، (1372)، باغ تنهایی، اصفهان: اسپادانا.
13
14- شفیعی کدکنی، محمدرضا، (1384)،گزیدۀ غزلیات شمس، چاپ هجدهم، تهران: امیر کبیر.
14
15- ضرابیها، محمد ابراهیم، (1384)،نگاه ناب، چاپ اول، تهران: بینا دل.
15
16- فرزان، مسعود، (1381)،« اشعار صوفیانۀ سهراب سپهری»، ترجمۀ شهلا خلیل الهی، نشریۀ کارنامه.
16
17- کاشانی، عزالدین محمود، (1388)،مصباح الهدایه و مفتاح الکفایه، تصحیح علامه همایی، چاپ نهم، تهران: هما.
17
18- کرمی، حجت الله، (1385)،« انسانگرایی عارفانه در شعر سپهری»، فصلنامۀ هنر.
18
19- مختاری، محمد، (1371)، انسان در شعر معاصر، چاپ سوم، تهران: توس.
19
20- مرادی کوچی، شهناز، (1380)، معرفی و شناخت سهراب سپهری، چاپ اول، تهران: قطره.
20
21- مورتی کریشنا، (1370)،اولین و آخرین رهایی، ترجمۀ قاسم کبیری، چاپ اول، تهران: مجید.
21
22- ……………، (1370)، تنها رستاخیز، ترجمۀ رضا ملک زاده، چاپ اول، تهران: فردوسی.
22
23- ……………..، (1376)، رهایی از دانستگی، ترجمۀ مرسدۀ لسانی، چاپ چهارم، تهران: بهنام.
23
24- مولوی، (1384)، کلیات شمس تبریزی، تصحیح بدیع الزمان فروزانفر، چاپ پنجم، تهران: پیمان.
24
24- ……………..... ، (1381)، مثنوی معنوی، به اهتمام نیکلسون، چاپ چهاردهم، تهران: طلوع.
25
1- Akbarlu,Manucehr.(1999/1378SH). Bāqbān-e Bāq-e erfān’. Rāh-e mardom Journal.
26
2- Farzan,Mas’ud.(2002/1381SH). Aš’ār’-e sufiyāne-e Sohrāb Sepehri. Translation šahlā xalillollāhi.Kārnāme Journal.
27
3- Hāfez,Šamsheddin.(2004/1383SH). Divān-e Hāfez. Correction Dr.Xalil-e Xatib Rahbar. Tehran:Safi ali šah.
28
4- Karami,Hojjatollah.(2006/1385SH). Ensāngerayi-e ārefāne’ dar še’r-e Sepehri. Honar Journal.
29
5- Kāšāni,Ezeddin’ Mahmoud.(2009/1388SH). Mesbāholhedāye va Meftāholkefāye. Correction Allāme’ Homāyi. Tehran:Homā.
30
6- Krishnamurti.(1991/1370SH). Avvalin va axerin rahāy(‘)i. Translator kabiri Qasem. (1st ed.). Tehran:Majid.
31
7- …………….............. .(1997/1376SH). Rahāy(‘)i az danestegi. Translator Mersede Lesani. (1st ed.). Tehran:Behnām.
32
8- …………….............. .(1991/1370SH). Tanhā rastāxiz. Translator Reza Malakzade. Tehran:Ferdowsi.
33
9- Moradi Kochi,Shahnāz.(2001/1380SH). Mo’arrefi va šenāxt-e Sohrāb Sepehri. (1st ed.). Tehran:Qatre.
34
10- Mowlavi.(2005/1384SH). Kolliy[y]āt Šams-e Tabrizi. Tehran:Peymān.
35
11- …………….............. .(2002/1381SH). Masnavi Ma’navi. Correction Nikolson. Tehran:Tolu.
36
12- Moxtari,Mohammad.(1992/1371SH). Ensān’ dar še’r-e mo’āser.(3st ed.). Tehran:Tus.
37
13- Ranjbar,Amirhoseyn.(2002/1381SH). Budā dar josto(e)ju-e rišeye-hā-ye ās[e]mān’.(1st ed.). Tehran:Firuze.
38
14- Rāstgu, Mohammad.(1998/1377SH). Andiše’-ye ārefāne’ dar še’r-e Sohrāb Sepehri. Fardā Journal.
39
15- Saaddha,Tissa.(2003/1382SH). Budā va andiše-hā-ye u’. Translator Mohammad Taqi Bahrami-e Harran.(1st ed.). Tehran:Jāmi.
40
16- Sadi.(2002/1381). Kolliy[y]āt-e Sa’di. Corretion Mohammad Ali Foroughi.Tehran:Tolu.
41
17- Sajjādi,Seyyed Jafar. (2007/1386SH). Farhang-e estelāhāt va ta’birāt-e erfāni. Tehran:Tahoori.
42
18- Sepehri,Sohrāb.(2011/1390SH). Otāq’-e ‘ābi. Tehran:Soruš.
43
19- …………….............. .(2005/1384SH). Hašt ketāb. Tehran:Tahuri.
44
20-……………............... .(2009/1388SH). Hanouzam dar safaram. Correction Sepehri,Paridoxt.(8sted.).Tehran:Foruzān.
45
21- Siyāhpuš,Hamid.(1993/1372SH). Bāq-e tanhāy(‘)i. Esfahan:Spādānā.
46
22- Šafi’i,Kadkani,Mohammad Reza.(2005-1384SH). gozide qazaliy[y]āt-e šams. Tehran:Amirkabir.
47
23- Xanomi-e Kāšāni,Zahrā.(2000/1379SH). Tabi’atgerāyi dar še’r-e Sohrāb Sepehri. Basirat Journal.
48
24- Zarrābihā,Mohammad Ebrāhim.(2005-1384SH). Negāh-e nāb.(1st ed.). Tehran:Binādel.
49
25- Zarrinkub,Abdolhoseyn.(2004/1383SH). Tasvvof-e irāni dar manzar-e tārixi-e an.(1st ed.). Tehran:Soxan.
50
ORIGINAL_ARTICLE
عناصر ساختاری شعر «دریچهها» سرودۀ مهدی اخوان ثالث
اخوان ثالث (م. امید)، گاه، برای تسکین خاطر آتشخیز خویش، به موضوعات و مضامین عاشقانه روی میآورد. موضوع جهانشمول «عشق» دریچهای میشود تا برای لحظاتی، از تنفّس در درونمایههای سیاسی–اجتماعی که برای اخوان سرشار از تعفّن و اختناق است، در امان بماند؛ دریغا که اینگونه سرودهها نیز یأسآلودند. محبوب و منظور او نیز یا از اهالی «زمستان» است که سرمای سخت و سوزان، عاطفهاش را افسرده و منجمد کرده است یا در سفر و هجران است؛ بدینگونه عشق یأسآلود، دردی بر دردهای ژرف اخوان، افزوده است. مثنوی «دریچهها» که محتوایی غنایی و غزلگون دارد، چنین است. در این مقاله، عناصر ساختاری شعر «دریچهها» به روش تحلیل و توصیف متن بررسی شده است. نتایج نشان میدهد که قالب شعر، تعیین کنندۀ قطعی و نمودار بیچند و چون یک اثر نیست، بلکه معنا، قالب را به دنبال خود میکشاند. شعر دریچهها که حاصل تجربههای عینی و بیرونی سراینده است و در بحر «هزج مسدّس اخرب مقبوض» سروده شده، از مترنّمترین و مطبوعترین وزن و آهنگها، برخوردار است که این امر، خلاف نظر پیشنیان دربارۀ این بحر است. در این سروده، معنا، زبان و تصویر هماهنگ جلوه میکنند. شفافیّت و سادگی و صمیمیت معنایی، سبب شفافیّت و سادگی زبان و تصاویر شده است.
https://www.jmzf.ir/article_89473_5ddf2ab55841ab080e9af94935313e37.pdf
2019-06-23
87
101
4/jshd.2019.89473
اخوان ثالث
دریچه ها
ساخت
عناصر ساختاری
احمد
کنجوری
ahmad1360514@gmail.com
1
دانشگاه لرستان
LEAD_AUTHOR
احمدی، بابک، (1380)، ساختار و تأویل متن، چاپ یازدهم، تهران: مرکز.
1
2- اخوان ثالث، مهدی، (1385)، آخر شاهنامه، چاپ نوزدهم، تهران: زمستان.
2
3- اخوت، احمد، (1371)، دستور زبان داستان، اصفهان: فردا.
3
4- پورنامداریان، تقی، (1381)، سفر در مه، تهران: نگاه.
4
5- تایسون، لُیس، (1387)، نظریههای نقد ادبی معاصر، ترجمۀ مازیار حسینزاده و فاطمه حسینی، تهران: نگاه امروز و حکایت قلم نوین.
5
6- حقوقی، محمّد، (1377)، شعر زمان ما 2: مهدی اخوان ثالث، چاپ پنجم، تهران: نگاه.
6
7- زرّینکوب، عبدالحسین، (1379)، شعر بیدروغ شعر بینقاب، چاپ هشتم، تهران: علمی.
7
8- سجّادی، سیّد جعفر، (1375)، فرهنگ علوم فلسفی و کلامی، تهران: امیرکبیر.
8
9- سلدن، رامان، (1372)، راهنمای نظریۀ ادبی معاصر، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: طرح نو.
9
10- شمیسا، سیروس، (1383)، راهنمای ادبیات معاصر، تهران: میترا.
10
11- ...........................، (1378)، نقد ادبی، تهران: فردوس.
11
12- شفیعی کدکنی، محمدرضا، (1375)، صور خیال در شعر فارسی، چاپ ششم، تهران: آگاه.
12
13- روزبه، محمدرضا، (1389)، شرح، تحلیل و تفسیر شعر نو فارسی، تهران: حروفیه.
13
14- طاهباز، سیروس، ( 1385)، نیما یوشیج: درباره هنر شعر و شاعری، تهران: نگاه.
14
15- فتوحی، محمود، (1386)، بلاغت تصویر، چاپ اول، تهران: سخن.
15
16- قاسمزاده، محمّد؛ دریایی، سحر، (1370)؛ ناگه غروب کدامین ستاره: یادنامۀ مهدی اخوان ثالث، چاپ اول، [بی جا]: بزرگمهر.
16
17- کاخی، مرتضی، (1371)، صدای حیرت بیدار: گفت و گوهای مهدی اخوان ثالث، تهران: زمستان.
17
18- ...........................، (1385)، باغ بی برگی: یادنامۀ مهدی اخوان ثالث [م. امید]، چاپ سوم، تهران: زمستان.
18
19- نوری، علی؛ کنجوری، احمد، (1390)، «معنا، زبان و تصویر در شعر آخر شاهنامه، سرودۀ مهدی اخوان ثالث»، فصلنامۀ پژوهش زبان و ادبیات فارسی، شمارۀ 22، صص 113- 145.
19
20- نوریعلا، اسماعیل، (1348)، صور و اسباب در شعر امروز ایران، تهران: بامداد.
20
1- Ahmadi,Bābak.(2010/1380SH). Sāxtār va ta’vil-e matn. 11th p. Tehran:Markaz.
21
2- Axavāan Sāles,Mehdi.(2006/1385SH). Axar-e Šāh-nāme. 19 th p. Tehran: Zemestan.
22
3- Fotuhi,Mahmud.(2007/1386SH). Balāqat-e tasvir. Tehran:Soxan.
23
4- Hoquqi,Mohammad.(1998/1377SH). Še’r-e zaman-e mā: Axavān’ Sales, M. th p. Tehran:Negah.
24
5- Kaxi,Mortezā.(1992/1371SH). Sedā-ye Heyrat-e Bidār. Tehran:Zemestān.
25
6- ................................ .(2006/1385SH). Bāq-e bi bargi. 3th p. Tehran:Zemestān.
26
7- Nuri,Ali & kanjuri,Ahmad.(2011/1390SH). Ma’nā, Zabān va Tasvir dar še’r-e Axar-e Šāh-nāme Sorudeye Mahdi Axavān’ Sales Pizhuhish-I zabān va adabiyyāt-i Farsi. 22. pp. 113-145.
27
8-Nurialā‘,Asmā’il’.(1969/1348SH). Sovar va asbāb’ dar še’r-e emruz ‘,e Irān. Tehran:Bamdad.
28
9- Oxovvat’,Ahmad.(1992/1371SH). Dastur Zabān-e Dastān. Esfahan: Fardā.
29
10- Purnāmdāriān,Taqi.(2002/1381SH). Safar Dar Meh. Tehran:Negāh.
30
11- Qasem zādeh,Mohammad.& Daryai,Sahar.(1991/1370SH). Nāgah Qorub-e Kodāmin Setāre. Publisher:Bozorgmehr.
31
12- Ruzbeh,Mohammad Reza.(2010/1389SH). Šarh,tahlil va tafsir-e šer-e no. Tehran:Horufiy[y]e.
32
13- Sajjādi,Seyyed Ja’far.(1996/1375SH). Farhang-e olum’-e Falsafi Va Kalāmi. Tehran:Amirkabir.
33
14-Selden,Raman,&Widdowson,Peter.(1993/1372SH).Rāhnamā-y-eNazariy[y]e-y-e Adabi-e Mo’āser. Translator: Abbās-e Moxber. Teran: Tarh-e No.
34
15- Šafi’i,Kadkani.Mohammad Reza.(1996/1375SH). Sovar-e Xiyāl dar še’r-e Fārsi. 6th p. Tehran:Negāh.
35
16- Šamisā,Sirus.(2004/1383SH).Rāhnamaye Adabiy[y]āt’-e Mo’āser. Tehran:Mitrā.
36
17- Šamisā,Sirus.(1999/1378SH). Naqd-e Adabi. Tehran:Ferdows.
37
18- Tāhbāz,Sirus.(2006/1385SH). Nimā Yušij: Darbāre-y-e še’r va šā’eri. Tehran: Negāh.
38
19- Tyson,Lois.(2008/1387SH). Nazariy[y]e-hā-ye Naqd-e Adabi-e Mo’āser. Translator:Hoseinzādeh,M.& Hoseini,F. Second edition, Tehran:Negāh-e emruz & Hekāyat-e Qalam-e Novin.
39
20- Zarrinkub,Abdolhoseyn.(2000/1379SH). še’r-e bi Doroq, še’r-e bi neqāb. 8 th p. Tehran:elmi.
40
ORIGINAL_ARTICLE
کارکرد «وندها» در ترجمه ای آهنگین از دو جزء قرآن مجید
یکی از مباحثی که در دستورهای تاریخی زیر عنوان واژهسازی مطرح میشود، مسالة "پیشوندها" و "پسوندها" است. این نامگذاری به اعتبار جایگاه آنان در کلمه است. عدهای از دستورنویسان، مقولة "میانوند" را نیز به این دو اضافه کردهاند. در تقسیمبندی دیگر، عدهای از دستور نویسان، مقولة وندها را به وندهای اشتقاقی و تصریفی طبقهبندی میکنند. پژوهش حاضر، گزارش و تحلیلی است از کاررفتِ وندها در یکی از ترجمههای قرآن که از قرن سوم هجری به جای مانده است. وندها در این ترجمة کهن، گاهی کارکرد دستوری داشته، نقش هایی مثل صفت و قید را میسازند. گاهی نیز حوزة معنایی فعل را تغییر میدهند. مترجم با استفاده از وندها، توانسته در به کارگیری فعلها قدرت بیشتری داشته باشد. البته وندها در بعضی مواقع هیچ تغییر دستوری و معنایی ایجاد نمیکنند. لازم به ذکر است در این زمینه و با این رویکرد، پژوهشی با عنوان "قرآن قدس و کارکرد وندها" اثر مریم شعبانزاده و محمود براتی، انجام شده است، امّا در خصوص اثر مورد نظر، پژوهش مستقلی صورت نگرفته است. روش تحقیق نیز کتابخانهای و تحلیل بر اساس بسامد بوده است.
https://www.jmzf.ir/article_89464_76d90fa1ead13f7a3e3c2ccf9e460e57.pdf
2019-06-23
103
126
4/jshd.2019.89464
دستورتاریخی
وندها
نقش دستوری
کارکرد معنایی
سیدحامد
موسوی جروکانی
p.noor46@yahoo.com
1
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور مرکز آران و بیدگل
LEAD_AUTHOR
ارژنگ، غلامرضا، (1381)، دستور زبان فارسی امروز، چاپ سوم، تهران: قطره.
1
2ـ احمد سلطانی، منیره، (1378)، دستور زبان گشتاری، چاپ اول، تهران: آتیه.
2
3ـ ابوالقاسمی، محسن، (1389)، دستور تاریخی زبان فارسی، چاپ هشتم، تهران: سمت.
3
4ـ کشانی، خسرو، (1371)، اشتقاق پسوندی در زبان فارسی امروز، چاپ اول، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
4
5ـ رجایی، احمدعلی، (1352)، پلی میان شعر هجایی و عروضی، چاپ اول، تهران: انتشارات بنیاد و فرهنگ ایران.
5
6ـ همایونفرخ، عبدالرحیم، (1324)، دستور فرخ، چاپ اول، تهران: نشر بنگاه آذر.
6
1- Ab-ol-qāsemi,Mohsen.(2010/1389SH). Dastour-e Tārixi-e-ye zabān-e fārsi. (8th ed.). Tehran:Samt.
7
2- Ahmadsoltani,Monire.(1999/1378SH). Dastour-e Zabān-e Gaštāri. (1st ed.). Tehran:Atiye.
8
3- Arjang,Qolāmrezā.(2002/1381SH). Dastour-e zabān-e fārsi-e Emrouz. (3rd ed.). Tehran:Qatre.
9
4- Homāyonfarokh,Abd-ol-Rahim.(1906/1324SH). Dastour-e farrox, (1st ed.). Tehran:Našr-e bongāh-e āzar.
10
5- Kešāni,Xosrow.(1992/1371SH). Ešteqāq’-e Pasvandi dar Zabān-e Fārsi-e Emruz’. (1st ed.). Tehran:Markaz-e našr-e dānešgāhi.
11
6- Rajāei,Ahmadāli.(1973/1352SH). Poli miān-e še’r-e Hejāyi va Aruzi’, (1st ed.). Tehran:Entešārāt’-e Bonyāad va farhang-e Irān.
12
ORIGINAL_ARTICLE
زحاف در زبان عربی و فارسی دری
علم عروض در میان زبانهای عربی و فارسی دری از کاربردهای ویژه خود برخوردار است؛ زیرا دارای خصوصیات مخصوص به خود است. طوری که بر همه آشکار است که کاشف علم عروض خلیل بن احمد نحوی است، ولی به مرور ایام علم عروض در زبان فارسی گونهای را به خود اختصاص داده و کم و بیش تغییراتی را نسبت به علم عروض در زبان عربی به خود راه داده است که این همه را میباید از توانمندیهای شاعران و بزرگان فارسی زبان دانست؛ به گونهای که بعد از خلیل بن احمد نیز سه بحر دیگر را دانشمندان زبان فارسی به وجود آوردند. در میان زحافات عروض زبان فارسی وعربی تفاوتهای آشکاری وجود دارد. تغییرات در تفاعیل عروضی زبان عربی به دوگونه زحاف و علت نامیده شده است که زحاف نیز به نوبۀ خود به دو گونۀ مفرد و مزدوج تقسیم گردیده است که هریک از آنها نیز دارای تقسیمات دیگری میباشند، ولی تغییراتی که به اسم علت خوانده شده است از جمله تغییراتی است که اگر درتفاعیل رخ دهد، متابعتاش بر شاعر حتمی است، تغییر دیگری به اسم علت جار و مجرایی زحاف دارد که اگر در تفاعیل آمد تکرارش الزامی نیست و برعکس تغییرات تفاعیل در عروض زبان فارسی به اسم زحاف خوانده شده که تمامی آن تغییرات درتفاعیل عروضی زبان عربی را دربرمیگیرد.
https://www.jmzf.ir/article_89465_81dbd9eee5d5ee2a9bb7ed06d04236e8.pdf
2019-06-23
127
142
زحاف عربی و فارسی
ادبیات تطبیقی
عروض زبان عربی و فارسی دری
محمد اسماعیل
ناصری
ismailnaseri550@gmail.com
1
استاد بخش زبان عربی دانشگاه کابل افغانستان
LEAD_AUTHOR
ابومحمد، البشیرعصام أبومحمد المراکشی، (بی تا)، دروس مختصرة فی علمی العَروض والقوافی – للمبتدئین، بیجا.
1
2- احمد نژاد، کامل، (۱۳۸۵)، عروض و قافیه، چاپ اول، تهران: آییژ.
2
3- آذرنوش، آذرتاش، (1393)، فرهنگ معاصرعربی- فارسی. براساس فرهنگ عربی انگلیسی هانسور، جلد۱، دوره۱۶، تهران: نشرنی.
3
4- اخیانی، دکترجمیله؛ امیرفیض، هاله؛ انصاری، مرجان و دیگران، (1381)، فرهنگ بزرگ سخن به سرپرستی دکترحسن انوری، چاپ هفتم، تهران: سخن.
4
5- استادی، هوشنگ، (1386)، فرهنگ فارسی مبین، چاپ اول، جلد۱. تهران: انتشارات ترانه.
5
6- انصاف پور، غلامرضا، (1394 )، فرهنگ کامل فارسی، چاپ اول، جلد۱، انتشارات بین المللی سرورسعادت.
6
7- انیس، ابراهیم؛ منتصر، عبدالحلیم؛ الصوالحی، عطیه؛ خلف احمد، محمد، (1382)، فرهنگ المعجم الوسیط (عربی- فارسی)، مترجم محمد بندر ریگی، چاپ هفتم، جلد۲، تهران: انتشارات اسلامی.
7
8- درویش، دکتورعبدالله، (۱۴۰۷/۱۹۸۷)، دراسات فی العروض والقافیة، الطبعة الثالثة، مکتبة الطالب الجامعی.
8
9- دهخدا، علامه علی اکبر، (1372)، فرهنگ جامع دهخدا، چاپ اول ازدورۀ جدید، 14جلد، تهران: انتشارات روزنه.
9
10 الزمخشری، جارالله، (بی تا)، القسطاس فی علم العروض. بی جا.
10
11- عتیق، الدکتورعبدالعزیز، (۱۴۰۷/۱۹۸۷)، علم العروض والقافیة، الناشر دارالنهضة العربیة.
11
12- عقیل، سعید محمود، (۱۴۱۹/۱۹۹۹)، الدلیل فی العروض، الطبعة الأولی، بیروت: للطباعة والنشر والترزیع.
12
13- مصطفی، محمود، (۱۴۱۷/۱۹۹۶)، اهدی سبیل الی علمَی الخلیل العروض والقافیة، الطبعة الاولی، بیروت: للطباعة والنشر والترزیع.
13
14- المطیری، محمد بن فلاح، (۱۴۲۵ – ۲۰۰۴)، القواعد العروضیة وأحکام القافیة العربیة، الطبعة الأولی، بیروت: مکتبة اهل الأثر.
14
15- الهاشیمی، الدکتورمحمدعلی أستاذ الأدب العربی فی کلیة الآداب للبنات فی الریاض، (۱۴۱۲هـ - ۱۹۹۱مـ)، العَروض الواضح وعلمُ القافیة، طبعة الاولی، دمشق: دارالقلم.
15
16- وحیدیان، تقی کامیار، (۱۳۹۱)، بخش دوم (قافیه، عروض، سبک شناسی ونقد ادبی)، چاپ هفتم، تهران: شرکت چاپ و نشر کتاب.
16
1- Abu Mohammad,Bashir Assam Abu Mohammad Moroccan.(No date). Dorus-e moxtasare fi elm’ alaruz’ va alqavāfi-llembtedeine. No place.
17
2- Ahmadnejād,Kāmil.(2006/1385SH). Aruze va Qāfie. First Edition. Tehran: Ay(‘)iž’.
18
3-Axiani,D. Jamila,Amir Feyz,Hāle,Ansāri,Marjān,other people.(2002/1381SH). Farhang-e bozorg-e soxan be sarparasti-e Dr. Hassan Anvari.Seventh print. Tehran: Soxan.
19
4- Anise,Ebrāhim’,Montesar,Abdulhaim,Sawalhi,Atiyye’,Khalf Ahmad, Mohammad.(2003/1382SH). Farhang-e Al-Mu’jam Al- wasit. (Arabi-fārsi). Translator Mohamed Bandar Rigi. Seventh print. Tehran: Islamic Publishing House.
20
5- Ansāfpour,Qolamrezā.(2015/1394SH). Farhang-e kāmel-e fārsi. First Edition. Kabul: Sarvar-e Sa’ādat.
21
6- Aqil,Sa’id Mahmoud.(1999/1378SH). Al-dalil fel arouz. Beirut.
22
7- Atiq,Dactr Abdelaziz.(1987/1366SH). Elm-e Aruz’ va Qāfie. Renaissance House Arabi.
23
8- Azarnuš,Azartāš.(2014/1393SH). Farhang-e Mo’āser-e arabi-fārsi. Tehran: Našr-e Ney.
24
9- Darviš,Dr.Abdollāh’.(1987/1366SH). Dirasat fel Aruz’ val Qāfie. Eighth edition, Community.
25
10- Dehxodā,allāme’ Ali Akbar.(1993/1372SH). Farhang-e Jāme’ Dehxodā. First Edition.Tehran:Roznah.
26
11- Hashemi,Dr.Mohammad Ali the teacher of the Arabic literature of Riyadh.(1991/1370SH). Alaruz’olvāzeh va elmolqāfie. First Edition. Dameshqe: Dārolqalam.
27
12- Matiry,Mohammad Bin falāh.(2004/1383SH). Al-qavāed al-aruzi’e va elmolqāfie. Beirut:Maktab ahlolasar.
28
13- Mostafā,Mahmoud.(1996/1375SH). Ehdessabil Ela Elmelxalil Al aruz’ valghafiyeh. Beirut.
29
14- Ostadi,Hušang.(2007/1386SH). Farhang-e fārsi-e Mobin. First Edition.Tehran:Tarāne.
30
15- Vahidiān,Taqi Kamyar.(2012/1391SH). Qāfie-Aruz’-Sabkšenasi va Naqd-e adabi. Seventh print.Tehran: Ketāb.
31
16- Zamaxšari,Jārallāh.( No date). Alqestās fee elmolaruz’. No place.
32
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی اشعار نادر نادرپور از منظر فرمالیسم روسی
نادر نادرپور یکی از محبوبترین شاعران معاصر دهۀ سی و چهل است و میتوان او را از مهمترین میراثداران شعر کلاسیک، در عین حال، نوپرداز به حساب آورد. لطافت، زیبایی و ویژگیهای زیبایی شناختی شعر او، وامدار شناخت وی از شعر گذشته است؛ بنابراین در پژوهش حاضر کوشیدهایم که آثار این شاعر برجسته را براساس یکی از مهمترین نظریههای ادبی معاصر یعنی فرمالیسم روسی بررسی کنیم. هدف ما در این پژوهش معرفی زبان شعری نادر نادرپور از منظر فرمالیستهای روسی و کشف ساختار و زبان شعری در اشعار این شاعر معاصر و یافتن پاسخی برای این سؤالات است که «ادبیت» آثار و اشعار نادر نادرپور، زاده و حاصل چه روند و فرآیندی است؟ آیا عدول از هنجار(اعم از هنجار موسیقیائی، دستوری و ...) در شعر او بسامد بالایی دارد؟ نتایج نشان میدهد در حدود یک سوم اشعار نادرپور طبیعتگرایی است. شعر «گیاه و سنگ نه آتش» بیشترین طبیعتگرایی را به خود اختصاص داده است. هنجارگریزی آوایی و نحوی، توازن نحوی، وزن، اختیارات عروضی، جناس و موارد دیگری نشان میدهد که شعر نادر نادرپور از جهت آرای فرمالیستهای روسی دارای ساختار سنجی میباشد
https://www.jmzf.ir/article_89471_91421f83b3f0ccd7084ef99299ea1431.pdf
2019-06-23
143
180
فرمالیسم روسی
هنجارگریزی
آشنایی زدایی
برجسته سازی
احمدرضا
نظری چروده
acharvadeh@gmail.com
1
استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آستارا
LEAD_AUTHOR
معصومه
نظری چروده
nazarimasoume@gmail.com
2
استادیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد آستارا
AUTHOR
ابومحبوب، احمد، (1371)،فرمالیسم روسی، تهران:رشد آموزش ادب فارسی.
1
2- احمدی، بابک، (1380)،ساختار و تأویل متن، تهران:مرکز.
2
3- احمدی گیوی، حسن؛ انوری، حسن، (1375)، دستور زبان فارسی، تهران:فاطمی.
3
4- امامی، نصرالله، (1382)، ساختگرایی و نقد ساختاری، چاپ اول، اهواز: نشر رسش.
4
5- پارسینژاد، کامران، (1382)، «ساختارگرایی، پساساختارگرایی، ساخت شکنی»، ادبیات داستانی، شماره69.
5
6- پرین، لارنس، (1371)،شعر و عناصر شعری، مترجم غلامرضا شلکی، چاپ اول، تهران: سعیدنو.
6
7- تری، ایگلتون، (1368)، پیش درآمدی بر نظریۀ ادبی، ترجمۀ عباس مخبر، تهران: مرکز.
7
8- تادیه، ژان. ایو، (1390)، نقد ادبی در قرن 20، ترجمة مهشید نونهالی، تهران: نیلوفر.
8
9- تسلیمی، علی، (1388)، نقد ادبی، تهران: کتاب آمد.
9
10- حق شناسی، علی محمد، (1370)،مقالات ادبی در زبان شناختی، تهران: نیلوفر.
10
11- حسینپور چافی، علی، (1387)، جریانهای شعری معاصر فارسی، چاپ دوم، تهران: امیرکبیر.
11
12- ده بزرگی، غلامحسین، (1384)، نکتههایی از نقد ادبی، تهران: زوار.
12
13- زرقانی، مهدی، (1384)، چشم انداز شعر معاصر ایران، تهران: ثالث.
13
14- زرین کوب، عبدالحسین، (1357)، ارسطو و فن شعر، تهران: امیرکبیر.
14
15- ............................، (1371)، شعر بیدروغ شعر بینقاب، چاپ سوم، تهران: مرکز.
15
16- سلدن، رامان، (1373)، زندگی در دنیای متن، ترجمۀ بابک احمدی، تهران: مرکز.
16
17- ...........................، ، (1372)، راهنمایی نظریه ادبی معاصر، تهران: طرح نو.
17
18- سید حسینی، رضا، (1384)، مکتبهای ادبی، جلد دوم، چاپ دوازدهم، تهران: نگاه.
18
19- شفیعی کدکنی، محمدرضا، (1369)، موسیقی شعر، تهران: آگاه.
19
20- ...........................، (1368)، شعر رستاخیز – موسیقی، تهران.
20
21- شایگان فر، حمیدرضا، (1384)، نقد ادبی (معرفی مکاتب نقد همراه با نقد و تحلیل متونی از ادب فارسی)، تهران: دستان.
21
22- شاهحسینی، ناصرالدین، (1389 )، «تحلیل زیباشناختی ساختار آوایی»، مجلۀ زبان و ادب فارسی، دانشگاه شیراز، نشریۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی.
22
23- شمیسا ، سیروس، (1386)، نگاهی تازه به بدیع، چاپ دوم، تهران: میترا.
23
24- ...........................، ، (1379)،بیان و معانی، چاپ پنجم، تهران: فردوس.
24
25- صفوی. کوروش، (1335)، از زبانشناسی به ادبیات، تهران: سوره مهر.
25
26- علویمقدم، مهیار، (1377)، نظریههای نقد ادبی معاصر (صورتگرایی و ساختارگرایی)، تهران: سمت.
26
27- علیپور، مصطفی، (1378)، ساختار زبان شعر امروز، چاپ اول، تهران: فردوس.
27
28- کریمی، محمد یوسف، (1385)، زندگینامة مشهورترین شاعران ایران، تهران: نیلوفر.
28
29- موکاروفسکی، یان، (1373)، زبان معیار و زبان شعر، ترجمة احمد اخوت؛ محمود نیک بخت، اصفهان: کتاب شعر مشعل.
29
30- ولک، رنه، (1374)، تاریخ نقد جدید، ترجمۀ سعید ارباب شیرانی، نیلوفر: تهران.
30
1- Abu Muhabub,Ahmad.(1992/1371SH). Formālism-e rusi. Tehran:The Growth of Persian Literature Education.
31
2- Ahmadi Givi,Hassan.Anvari,Hasan.(1996/1375SH). Dastour Zabān-e Fārsi.Tehran:Fātemi.
32
3- Ahmadi,Bābak.(2001/1380SH). Sāxtār va Ta’vil-e Matn. Tehran:Markaz.
33
4- Alavi Moqadam,Mahyār.(1998/1377SH). Nazariyye-hā-ye Naqde adabi-e moāser (Facularism and Structuralism). Tehran:Samt.
34
5- AliPour,Mostafā.(1999/1378SH). Sāxtār-e zabān-e še’r-e emruz’. First edition. Tehran:Ferdows.
35
6- Haqšenāsi,Ali Mohammad.(1991/1370SH). Maqālāt-e adabi dar zabān šenāxti. Tehran:Nilufar.
36
7- Hosseinpur Čāfi,Ali.(2008/1387SH). Jar[a]yān-hā-ye še’ri-e mo’āser-e fārsi. Second Edition. Tehran:Amirkabir
37
8- Imami,Nasrallāh.(2003/1382SH). Sāxtgerāyi ‘ va Naqd-e Sāxtāri. First Edition. Ahwāz:Rasch Publication.
38
9- Karimi.Mohammadiyusof.(2006/1385SH). Zendeginamey-e mašhurtarin šā’erān-r Irān. Tehran:Nilufar.
39
10- Mukarowski,Yang.(1994/1373SH). Zabān-e me’yār va zabān-e še’r. Translation by Ahmad Oxovvat’. Mahmoud Nikbaxt. Isfahan:Ketab-e še’r-e maš’al
40
11- Pārsinejād,Kāmrān.(2003/1382SH). Sāxtārgerāyi, Pasāsxtrgerāyi, Sāxtšekani. Deconstruction. Fiction, 69.
41
12- Paying,Jean Yv.(2011/1390SH). Naqd-e Adabi dar Qarn-e 20. Translated by Mahšid Nonahāli. Tehran:Nilufar.
42
13- Prince,Lawrence.(1992/1371SH). še’r va ‘anāse(o)r-e še’ri. Translator Qolamrezā Šlaki. First Printing. Tehran:Sa’idno[w].
43
14- Safavi,kuroš.(1956/1335SH). Az zabānšenāsi be Adabiy[y]āt’. Tehran:Suremehr.
44
15- Šafi’i Kadkani,Mohammad Reza.(1989/1368SH). še’r Rastāxiz - musiqi.Tehran.
45
16- ........................................ .(1990/1369SH). Musiqi-e še’r.Tehran:Āgāh’.
46
17- Selden,Raman.(1993/1372SH). Rāhnamāy(‘)i-e nazariy[y]e-ye adabi-e mo’āser. Tehran:Tarh-eno.
47
18- ........................................ .(1994/1373SH). Zendegi dar donyā-ye matn. Bābak Ahmadi Translation. Tehran:Markaz.
48
19- Seyyed Hosseini,Reza.(2005/1384SH). Maktab-hā-ye adabi. Vol. 2, 12th Edition. Tehran:Negāh.
49
20- Šāhhoseyni,Naseraddin.(2010/1389SH). Aesthetic Analysis of Phonetic Structure. Tahlil-e zibāšenāxti sāxtārāvāyi’. Persian Language and Literature, Journal of the Faculty of Literature and Humanities,Spring and Summer. Tabriz University.
50
21- Šamisa,Sirus.(2007/1386SH). Negahii tāze be badi’. Second Edition. Tehran:Mitrā.
51
22- ........................................ .(2000/1379SH). Bayān va ma’āni. Fifth Edition. Tehran:Ferdows.
52
23- Šāy[e]gānfar,Hamid Reza.(2005/1384SH). Naqd-e adabi (introduction of criticisms of criticism and analysis of texts from Persian literature). Tehran:Dastān.
53
24- Taslimi, Ali.(2009/1388SH). Naqd-e adabi. Tehran.
54
25- Deh Bozorgi,Qolāmhoseyn.(2005/1384SH). Nokte-hā-yi az Naqd-e adabi. Tehran:Zawwār.
55
26- Terry,Eagleton.(1989/1368SH). pišdar[‘]āmadi bar nazariy[y]e-ye adabi. Translation by Abbas Moxber. Tehran:Markaz.
56
27- Velek,René.(1995/1374SH). Tārix-e naqd-e jadid.Translated by Sa’id-e arbāb širāni. Tehran:Nilufar.
57
28- Zarqāni,Mehdi.(2005/1384SH). Če(a)šm[‘]andāz-e še’r-e mo’āser-e Irān.Tehran:Sāles
58
29- Zarrinko[w]b,Abdolhoseyn’.(1992/1371SH). Še’r-e bi naqqāb še’r-e bi doruq. Third Edition. Tehran:Markaz.
59
30- ........................................ .(1996/1357SH). Arastu’ va fann-e še’r. Tehran:Amirkabir
60