%0 Journal Article %T بررسی تقابل‌های اجتماعی در برخی اشعار حافظ %J مطالعات زبان فارسی %I دکتر فتانه قملاقی %Z 2645-3894 %A خیالی خطیبی, احمد %D 2019 %\ 12/25/2019 %V 2 %N 4 %P 107-122 %! بررسی تقابل‌های اجتماعی در برخی اشعار حافظ %K حافظ %K غزلیات %K جامعه شناسی %K رفتارها %K تقابل‌ها %K کوزر %R 4/jshd.2019.99698 %X ادبیات نیز مانند هر پدیده­ای برای طراوت، شادابی و کارآیی باید با دانش‌های روز بررسی و تجزیه و تحلیل شود که یکی از آنها موضوع تطبیقی آثار ادبی با دیگر علوم است. در روانشناسی و جامعه‌شناسی مبحثی تحت عنوان تقابل‌های اجتماعی و تحلیل رفتار متقابل است که نسبت به گذشتگان می‌توان در آثارشان این موضوعات را بررسی کرد و «لوئیس آلفرد کوزر» در کتاب خود «نظریۀ تقابل اجتماعی» رفتار و کردار انسان‌ها و گروه‌ها و احزاب را در شانزده نظریه بررسی کرده است. «ون جونز» و «یان استوارت» در اثر خودشان «تحلیل رفتار متقابل» این موضوع را تجزیه و تحلیل نموده‌اند. در این مقاله برخی غزلیات حافظ، با توجه به مسئلۀ تقابل رفتارهای اجتماعی و رفتار متقابل، از نظر درون­مایه و محتوا و مضمون آنها تجزیه و تحلیل شده‌اند و بویژه با در نظر گرفتن شانزده نظریۀ «کوزر» از جامعه­شناسان بزرگ معاصر، در پی آن هستیم که تا حدودی رفتارهای متقابل حافظ را در لایه‌های درونی غزلیات او نمایان سازیم؛ هر چند به طور کلی و عام غزلیات مذکور بیشتر به رفتارهای متقابل عاشق و معشوق یا مرید و مراد و محب و محبوب ختم می‌شود، اما امروزه این کلی‌گویی از نظر نقد ادبی چندان مقبول نیست. %U https://www.jmzf.ir/article_99698_d7098832c098f5c0ef0b909d6c28261d.pdf